"ورع و عفت" در آموزه های فقهی و عرفانی

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: فصلنامه عرفان اسلامی، دوره: 20، شماره: 78
  • کد COI اختصاصی: JR_IAUZ-20-78_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 167
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

حیدر امیرپور

دانشیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه پیام نور،ایران، نویسنده مسئول: dr.amirpour@pnu.ac.ir

قاسم جعفری

استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه پیام نور، ایران.

سمانه رامهء

دانشجوی دکتری رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه پیام نور، مرکز تهران جنوب، ایران.

علیرضا پور بافرانی

استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی ، دانشگاه پیام نور، ایران.

حسن شیبانی فر

استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی ، دانشگاه پیام نور، ایران.

چکیده

در واقعیات عملی زندگی مسلمانان، عدم استفاده از اخلاق اسلامی در گفتار و عمل قابل­توجه است و این کوتاهی شخصیت آن ها را مخدوش و موجودیت شان را با خطر مواجه­می کند. تعهد به عبودیت و اجرای آن از مسیر شناخت مفاهیم و مصادیق پرستش و تقرب به ذات الهی همچون "ورع" و "عفت"، زندگی جامعه اسلامی را با ایجاد تعادل و مقاومت در برابر وسوسه های ویرانگر، حفظ­می کند. در مطالعه پیش رو به بحث و غور در آیات قرآن و نقد روایات مربوط به ورع و عفت پرداختیم. نتایج پژوهش دلالت بر این دارند که ورع و عفت از واژه های مهم حوزه فقه­السلوک و علم­السلوک معارف اسلامی هستند و اشتراک معنوی با هم دارند و تحت این عناوین، مصادیق مختلفی قرارمی گیرند. اگر دانش فقهی، شامل اعمال ظاهری نماز، زکات، ذکر، حمد و دعا باشد، علم­السلوک و عرفان، مربوط به نیت، اخلاص، توکل، توبه به­سوی خدا، امید، ترس، شکرگذاری، صبر، تقوا، عفت، زهد و ورع و سایر منازل سلوک برای سائرین و سالکان این راه است. هر دو این عناوین برگونه ای از بازدارندگی، پرهیز و ممانعت، دلالت­دارند. معنای ورع و عفت در مصادیق خود بنابه شرایط متن و فرامتن که این مصداق، در آن نمود پیدامی کند متفاوت خواهدبود. مطالعه پیش­رو به شیوه توصیفی-تحلیلی است.

کلیدواژه ها

عبودیت, عبد, ابتلاء, پرهیز, تکلیف, حقیقت دین, ورع, عفت

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.