جواد وکیلی - گروه فیزیولوژی ورزشی، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
وحید ساری صراف - گروه فیزیولوژی ورزشی، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
سارا فرج پور خزاعی - گروه فیزیولوژی ورزشی، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

مقدمه و هدف: ارتباط نزدیکی بین اختلالات عملکرد میتوکندری کبد و توسعه چاقی و مقاومت به انسولین وجود دارد. همان طور که در بیماری دیابت نوع دو مشاهده شده است، در شرایط مقاومت به انسولین، کاهش حساسیت انسولین سلولهای کبدی، عضله اسکلتی و سلولهای چربی مشاهده می شود. در طول دهه های اخیر فعالیت ورزشی به عنوان یک ابزار کمکی کلیدی در کنترل بسیاری از بیماری ها از جمله دیابت نوع دو درآمده است و مطالعات نشان داده اند که پروتکل های تمرینی گوناگون در کاهش شیوع و بهبود برخی از عملکردهای متابولیکی کبد موثر است. هدف این مطالعه بررسی تاثیر هشت هفته تمرین تناوبی با شدت بالا بر شاخص های Parkin و Pink۱ در بافت کبد رت های دیابتی نوع دو می باشد.مواد و روش: در یک طرح تجربی، ۳۰ سر رت صحرایی نر ویستار سه ماهه با دامنه وزنی (۳۰۰-۲۲۵ گرم) به طور تصادفی در یکی از سه گروه ۱۰ سری شامل: کنترل سالم (C: تزریق درون صفاقی سرم سالین)، کنترل دیابتی (D: دیابتی شده با رژیم غذایی پرچرب همراه با تزریق درون صفاقی استرپتوزوتوسین) و دیابتی تمرین کرده (D+T: دیابتی شده به همراه تمرین) تقسیم شدند. پروتکل تمرینی شامل دویدن با شدت ۹۰-۸۵% سرعت بیشینه در ۶ الی ۱۲ وهله دو دقیقه ای؛ ۵ روز در هفته به مدت هشت هفته بود. تمامی رت ها، ۴۸ ساعت پس از آخرین جلسه تمرینی و پس از ۱۲ تا ۱۴ ساعت ناشتایی، به روش بدون درد توسط متخصص کارآزموده بیهوش و جراحی شدند. برای تعیین تغییرات در نیمرخ بیان پروتئین های Parkin و Pink۱ در بافت کبد رت ها از روش وسترن بلات استفاده شد. از تحلیل واریانس یک راهه و آزمون تعقیبی بونفرونی برای تحلیل داده ها در سطح معنی داری کمتر از پنج صدم استفاده گردید.یافته ها: القاء دیابت (D) موجب افزایش ۵۱ و ۶۳ درصدی به ترتیب در پروتئین های Parkin و Pink۱ می گردد، اگرچه از نظر آماری معنی دار نیست (۰۵/۰≤p). همچنین با وجود اینکه، مداخله تمرینی باعث کاهش ۴۵ و ۳۸ درصدی در Parkin و Pink۱ در گروه دیابتی تمرین کرده (D+T) در مقایسه با گروه دیابتی (D) شد، ولی معنی دار نبود. (۰۵/۰≤P).نتیجه گیری: با توجه به نتایج می توان اظهار داشت که، هشت هفته تمرینات تناوبی با شدت بالا (HIIT) برای مشاهده کاهش معنی دار میتوفاژی در بافت کبد موش های دیابتی ناکافی است. در عین حال با توجه به اندک تغییرات مشاهده شده HIIT احتمالا یک راهکار پیشگیرانه در مقابل افزایش بی رویه میتوفاژی ناشی از ابتلاء به بیماری دیابت نوع دو دارد. با این-حال، اظهار نظر قطعی در رابطه با این شاخص ها و نحوه تاثیرپذیری آن ها از شرایط مختلف منوط به انجام تحقیقات بیشتری می باشد.

تمرین تناوبی با شدت بالا, میتوفاژی, دیابت نوع دو, بافت کبد