اسرافیل عسگری - علوم پزشکی ارومیه
فتح الله غلامی - علوم پزشکی مازندران
رحیم عالی - Assistant Professor, Department of Environmental Health Engineering, School of Nursing and Health, Urmia University of Medical Sciences, Urmia, Iran

مقدمه و هدف: رنگ SY) Sunset Yellow FCF ) یکی از آلاینده های خطرناک رنگ آزوی موجود در پساب فرایندهای مواد غذایی است. در این ارتباط، در پژوهش حاضر کارایی کربن فعال گرانوله (GAC: (Granular Activated Carbon  در جذب رنگ Sunset Yellow FCF از محلول آبی و همچنین ایزوترم و سینتیک های جذب مورد ارزیابی قرار گرفت. روش کار: پژوهش حاضر یک مطالعه تجربی- آزمایشگاهی می باشد که در آن به بررسی تاثیر پارامترهای مستقل مانند pH ، زمان تماس، دوز جاذب و غلظت اولیه بر درصد حذف رنگ Sunset Yellow FCF پرداخته شده است. جذب نمونه ها توسط دستگاه اسپکتروفتومتر در طول موج ۴۸۰ نانومتر با سه بار تکرار انجام شد. در این پژوهش از مدل های ایزوترم جذب Langmuir و Freundlich برای مدل سازی ریاضی فرایند جذب رنگ Sunset Yellow استفاده گردید. معادلات سینتیک شبه درجه اول و شبه درجه دوم نیز برای آنالیز داده های آزمایش مورد استفاده قرار گرفتند.یافته ها: زمان ماند، نقش مهم تری نسبت به pH و غلظت های اولیه رنگ در فرایند جذب دارد و افزایش زمان ماند از ۵ تا ۵۰ دقیقه باعث افزایش راندمان حذف رنگ از ۶۲ به ۸۵ درصد می شود. از سوی دیگر، هنگامی که دوز جاذب از ۱ تا ۸ گرم افزایش می یابد، راندمان حذف رنگ از ۶۵ به ۸۲ درصد افزایش پیدا می کند. شایان ذکر است که فرایند جذب از ایزوترم جذب مدل Freundlich با ضریب همبستگی ۹۹۹۸ / ۰= r۲ و از مدل سینتیکی شبه درجه یک با ضریب همبستگی ۹۹۷۵ / ۰= r۲ تبعیت می کند. نتیجه گیری: مطابق با نتایج می توان گفت که رنگ Sunset Yellow به طور قابل توجهی با جاذب کربن فعال گرانوله جذب می گردد؛ به طوری که می توان از آن به عنوان روشی بسیار موثر برای حذف رنگ Sunset Yellow از محلول های آبی استفاده کرد.

Adsorption, Dye, Granular activated carbon, Sunset yellow, کربن فعال گرانوله, جذب, رنگ, Sunset Yellow FCF