مدلسازی و تحلیل تغییرات رژیم هیدرولوژیکی رودخانه ها (مطالعه موردی: رودخانه گرگانرود، ایستگاه هیدرومتری تمر)

  • سال انتشار: 1396
  • محل انتشار: مجله علوم و مهندسی آبخیزداری ایران، دوره: 11، شماره: 37
  • کد COI اختصاصی: JR_JWMS-11-37_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 41
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سعید فرزین

Semnan University

فروغ علی زاده صنمی

Iran University of Science and Technology

چکیده

بارندگی، دما، دبی و سیلاب از پارامترهای مهم در بین پارامترهای اقلیمی و هیدرولوژی هستند که پیش بینی و شناسایی رفتار آن ها برای مدیریت منابع آبی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این پژوهش برای بررسی تغییرات رژیم هیدرولوژیک رودخانه گرگان رود در ایستگاه هیدرومتری تمر، از آمار ۴۴ ساله ایستگاه هیدرومتری تمر از سال ۱۳۴۸ تا ۱۳۹۱ با استفاده از نرم افزارهای GIS، ILWIS ۲.۱ و SMADA مدلسازی و تحلیل گردید. سپس، مشخصات فیزیکی حوضه، اقلیم، دما، بارش، روند آبدهی، سیلاب و هیدروگراف مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که اقلیم منطقه در حال تغییر به سوی آب و هوای گرم و خشک می-باشد که از اثرات آن می توان به کاهش باران و افزایش دما، افزایش شدت بارش و افزایش دبی های اوج منطقه اشاره نمود. از سوی دیگر، بررسی میانگین دبی های ماهانه و سالانه نشان دهنده روند نسبتا ضعیف افزایشی این پارامتر در حوضه مذکور می باشد که با وضعیت جهانی تغییر اقلیم در نیمکره شمالی و عرض های ۳۰ درجه که عمدتا خشک تر شده اند، مطابقت دارد. با بررسی سیلاب های حوضه آبریز تمر مشخص گردید بیشترین سیلاب ها مربوط به ماه های آبان، اسفند، فروردین و اردیبهشت؛ به ترتیب با فراوانی وقوع ۱۴، ۱۲، ۱۲ و ۱۲ مورد در طول دوره آماری ۱۰ ساله می باشند. در نهایت با آنالیز چند سیلاب مهم ثبت شده در ایستگاه هیدرومتری تمر، هیدروگرف واحد حوضه مشخص شد و با ارزیابی عامل زمان تمرکز و الگویی توزیع زمانی بارش، هیدروگراف سیلاب با دوره های بازگشت ۲ لغایت ۲۰۰۰ ساله تعیین گردید.

کلیدواژه ها

Floods, hydrograph, rainfall, discharge, Tamar hydrometric station., سیلاب, هیدروگراف, بارندگی, دبی, ایستگاه هیدرومتری تمر.

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.