مهران شرفی زاد - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی صفی آباد دزفول
حسن نوری نژاد - کارشناس ارشد اصلاح نباتات، واحد کنترل و گواهی بذر و نهال خوزستان
حسین صادقی - کارشناس ارشد موسسه تحقیقات ثبت، کنترل و گواهی بذر و نهال

به منظور بررسی اثرات تراکم و نسبت خطوط مادری به پدری لاینهای والدینی ذرت سینگل کراس 704 در تولید بذر آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار در سال 1388 در مزرعه تولید بذر شرکت کشت و صنعتی شهید بهشتی استان خوزستان به اجرا درآمد. تراکم (60 و 70 و 80 و 90 هزار بوته در هکتار) به عنوان فاکتور اصلی و آرایش کاشت لاین های مادری و پدری به صورت 4:2 و 6:2 در کرت فرعی در نظر گرفته شد. تجزیه واریانس نشان داد تراکم بر عملکرد دانه، تعداد بلال در بوته، وزن دانه در متر مربع، وزن هزار دانه، وزن چوب بلال در متر مربع و طول بلال اثر معنی دار داشته و بر بقیه صفات دیگر اثری نداشته است. بررسی میانگین وزن هزار دانه نشان داد فقط با رسیدن تراکم به 90 هزار بوته کاهش معنی داری می یابد، وزن چوب بلال از 60 هزار تا 80 هزار بوته تغییر محسوسی نداشت و فقط با با رسیدن تراکم به 90 هزار بوته افزایش معنی داری می یابد. تجزیه واریانس نشان داد نسبت خطوط مادری به پدری فقط بر عملکرد دانه، قطر دانه و قطر بلال اثر معنی دار داشت و بر بقیه صفات دیگر اثری نداشته است. با افزایش تعداد خطوط مادری وزن تک بوته و تعداد بلال منظم از 10 بلال کاهش معنی داری می یابند. ولی با افزایش تعداد خطوط مادری عملکرد افزایش معن یداری می یابد. اثرات متقابل این دو عامل بر عملکرد ، وزن هزار دانه، تعداد کل دانه و درصد بلالهای منظم از تعداد خط های مادری تاثیر داشت. بالاترین عملکرد دانه (2884/48 کیلوگرم در هکتار) از برهمکنش بالاترین تراکم (90 هزار بوته) و بالاترین تعداد خطوط مادری (6خط) به دست آمده است.

تراکم بوته، آرایش کشت، ذرت ، عملکرد