تاثیر تنش خشکی بر ژنوتیپ های عدس از طریق بررسی برخی صفات مورفوفیزیولوژی

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: نشریه زراعت دیم ایران، دوره: 8، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_IDAJ-8-1_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 56
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

نادر اشرفی

دانش آموخته کارشناسی ارشد اصلاح نباتات، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران

حسین شهبازی

گروه اصلاح نباتات، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران

حسین مصطفائی

مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی اردبیل ، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اردبیل، ایران

محمد ضعیفی زاده

گروه زیست شناسی، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران

چکیده

به منظور بررسی تحمل خشکی در لاین­های پیشرفته عدس از طریق صفات مورفو فیزیولوژی، ۱۰ لاین عدس در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در دو محیط بدون تنش و تنش خشکی در سال ۹۶-۱۳۹۵ در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی اردبیل مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که اختلاف بین ژنوتیپ­ها از نظر تمام صفات به جز محتوی نسبی آب برگ و فعالیت آنزیم کاتالاز (در شرایط بدون تنش) معنی­دار بود. در شرایط بدون تنش لاین ILL-۱۰۰۸۸ با ۱۹۰۵ کیلوگرم در هکتار و تحت تنش خشکی، لاین­های ILL-۱۰۰۸۸، ILL-۱۰۰۵۳ و بیله سوار (ILL-۶۰۳۷)به ترتیب با ۱۲۴۴، ۱۱۵۳ و ۱۱۰۷ کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد دانه را داشتند. با توجه با شاخص STI، لاین­های IL-۱۰۰۸۸،  بیله سوار، ILL-۱۰۰۱۷ و ILL-۴۶۸  متحمل­ترین ژنوتیپ­ها بودند. درشرایط تنش خشکی، عملکرد دانه با فعالیت کاتالاز، محتوی نسبی آب برگ و پایداری غشای سلولی همبستگی مثبت و در شرایط بدون تنش، با محتوی نسبی آب برگ، پایداری غشای سلولی، تعداد غلاف پر در بوته و وزن هزار دانه، ارتباط مثبت نشان داد. در تجزیه رگرسیون به روش گام­به­گام، در شرایط تنش­ خشکی، فقط محتوی نسبی آب برگ و در شرایط بدون تنش پایداری غشای سلولی و محتوی نسبی آب برگ در مدل باقی ماندند. با استفاده از تجزیه خوشه­ای، ژنوتیپ های متحمل از ژنوتیپ­های حساس تفکیک شدند. با توجه به وجود تنوع ژنتیکی، سهولت اندازه گیری و همبستگی قوی با عملکرد دانه عدس، صفات محتوی نسبی آب برگ و پایداری غشای سلولی به عنوان ابزار غیر مستقیم برای گزینش تحمل خشکی در عدس شناسایی شدند.

کلیدواژه ها

آنزیم های آنتی اکسیدان, پایداری غشای سلولی, خشکی و محتوی نسبی آب برگ

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.