ایرج فیروزفر - دانشجوی دکتری علوم تربیتی گرایش برنامه ریزی درسی، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران
علیرضا فقیهی - استادیار گروه علوم تربیتی، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران
نصراله عرفانی - دانشیار روانشناسی تربیتی، دانشگاه پیام نور، ایران

این پژوهش با هدف تدوین مدل اندازه گیری پرسش نامه اخلاق زیست محیطی انجام شد. روش تحقیق همبستگی بوده و در قالب مدل اندازه گیری به انجام رسید. جامعه آماری همه دانش آموزان دوره دوم متوسطه آموزش و پرورش شهر همدان به تعداد ۱۴۳۹۱ نفر بودند. حجم نمونه که به روش نمونه گیری طبقه ای نسبی انتخاب شدند، ۹۸۶ نفر بود. ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه اخلاق زیست محیطی محقق ساخته (۱۳۹۸) مشتمل بر پنج مولفه آب، خاک، هوا، گیاهان و جانوران بود. پرسش نامه اولیه بر اساس مبانی نظری و پیشینه پژوهشی به تعداد ۱۳۰ گویه تدوین شد. روایی محتوایی پرسش نامه به روش CVR بررسی شد و گویه هایی که ضرایب نسبی روایی کمتر از ۲۹/۰ داشتند (۲۶ گویه)، حذف گردیدند. همچنین طی یک مطالعه مقدماتی پایایی پرسش نامه به روش آلفای کرونباخ محاسبه گردید. در اجرای اصلی پرسش نامه، نتایج نشان داد مدل اندازه گیری اخلاق زیست محیطی از برازش قوی برخوردار است (۶۱۴/۰=GOF). در ضمن نتایج بیانگر آن بود که تمامی سوالات پرسش نامه اثر معناداری بر روی مولفه خود داشتند. همچنین نتایج مدل نشان داد مولفه آب بیشترین اثر را بر اخلاق زیست محیطی داشته و مولفه هوا کمترین اثر را بر آن دارد. علاوه بر این نتایج نشان داد، میان مولفه های اخلاق زیست محیطی، همبستگی درونی بالایی وجود دارد. در نتیجه گیری کلی می توان گفت پرسش نامه اخلاق زیست محیطی محقق ساخته (۱۳۹۸) از مشخصات روان سنجی لازم برای سنجش اخلاق زیست محیطی برخوردار است.

مدل اندازه گیری, اخلاق زیست محیطی, پرسش نامه