مطالعه تاثیر کنه کشی عصاره میوه خیار تلخ (Momordica charantia) روی کنه تارتن دولکه ای Tetranychus urticae (Acari: Tetranychidae)
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: مجله زیست شناسی جانوری تجربی، دوره: 11، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_EAB-11-2_005
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 83
نویسندگان
کارشناس ارشد، گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران
استادیار، گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران
دانشیار، گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران
دانشیار، گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران
چکیده
کنه تارتن دولکه ای Tetranychus urticae (Acari:Tetranychidae)، از مهم ترین آفات محصولات کشاورزی می باشد که دارای زادآوری بالا و توانایی ایجاد مقاومت به آفتکشهای آلی را دارد. با توجه به افزایش آلودگی محیط زیست در اثر مصرف آفتکشهای شیمیایی، کاربرد عصارههای گیاهی به دلیل تاثیر حشرهکشی و کنهکشی بهعنوان روشی جایگزین علیه کنه های آفت مورد توجه قرار گرفته است. این پژوهش برای تعیین ترکیبات شیمیایی عصاره میوه خیار تلخ و بررسی سمیت عصارههای هگزانی و اتانولی آن روی بالغین کنه تارتن دولکه ای به صورت طرح کاملا تصادفی در چهار تکرار همراه با شاهد به روش های سمیت تنفسی و تماسی و اثر دورکنندگی انجام شد. بعد از ۲۴ ساعت مرگ ومیر کنهها بررسی شد. نتایج زیستسنجیها نشان داد که با افزایش غلظت عصارههای خیار تلخ میزان مرگ ومیر کنه تارتن دولکه ای و اثر دورکنندگی افزایش یافت. عصاره هگزانی خیار تلخ در غلظت ۱۰۰۰ میکروگرم بر سانتی مترمربع بیش ترین تلفات (۵۶/۷۵ درصد) را در سمیت تماسی داشت. عصاره اتانولی خیار تلخ در غلظت ۱۰۰۰ میکرولیتر بر لیتر هوا در کنه تارتن دولکه ای بیش ترین تلفات (۸۹/۷۹ درصد) را در سمیت تنفسی داشت. اثر دورکنندگی پنج ساعت بعد از کاربرد عصاره اتانولی خیار تلخ، با افزایش غلظت از ۲۰۰ میکرولیتر، به میزان ۸۰ درصد افزایش یافت. در عصاره میوه خیار تلخ ۱۶ ترکیب مختلف شناسایی شد و مونوترپنوئیدهای لینالولاکسید، لیمونن اکسید و ۸- هیدروکسیلینالول بیش ترین مقدار را داشتند. بنابراین میتوان عصاره اتانولی خیار تلخ را در غلظتهای بالا به دلیل داشتن مونوترپنوئیدها برای محافظت گیاهان بهویژه محصولات زراعی در برابر کنه تارتن دولکه ای توصیه کرد.کلیدواژه ها
خیار تلخ, زیست سنجی, عصاره اتانولی, کنترل, مونوترپنوئیداطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.