حسین وکیلی مفرد - دانشگاه ع. پ. همدان،
ایرج صالحی - دانشگاه ع. پ. همدان،
فهیمه مهدی پور - دانشگاه ع. پ. همدان،

مقدمه : عوامل بسیاری در فرایند آموزش نقش دارند و می تواند بر یادگیری فراگیران موثر باشد. مطالعه حاضر با هدف ارزشیابی محیط آموزشی از دید اساتید و دانشجویان رشته های اتاق عمل و هوشبری دانشگاه علوم پزشکی همدان صورت گرفت .روش اجرا: این پژوهش از نوع کاربردی است که با روش پیمایشی و به صورت مقطعی انجام شده است . جامعه این پژوهش ، تمامی اساتید گروه های آموزشی اتاق عمل و هوشبری و دانشجویان سال آخر این رشته ها در دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی همدان (۱۲۰ نفر)بودند که در زمان اجرای این پژوهش مشغول به تحصیل بوده اند.جمع آوری داده ها با استفاده از پرسشنامه های استاندارد و به صورت حضوری بین پاسخ دهندگان توزیع و پس از پاسخگویی به سوالات آنها، جمع آوری و مورد بررسی قرار گرفتند. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش های آمار توصیفی و استنباطی و در قالب جداول و نمودارها و شاخص توصیفی میانگین به همراه انحراف معیارو فراوانی نسبی و مطلق استفاده گردید. از آزمون های آماری تی مستقل ، من ویتنی استفاد شد. داده ها با استفاده از نرم افزار ۲۰SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته ها: طبق یافته های پژوهش ، ۵/۸۷ درصد افراد مورد بررسی را دانشجویان و ۵/۱۲ درصد را نیز اساتید و مربیان تشکیل می دهند. ۷۰درصد افراد مذکور را زنان و ۳۰ درصد را نیز مردان تشکیل می دهند.یافته های پژوهش نشان داد که نمره کل حیطه ها و ویژگی های محیط های یادگیری بالینی (در پنج حیطه ) از دیدگاه دانشجویان رشته اتاق عمل ۹/۱۲۵ و از دیدگاه دانشجویان رشته هوشبری ۵۴/۸۶ است .این تفاوت دیدگاه در نمره کل حیطه ها و همچنین در حیطه های یادگیری، توانایی علمی و فضای آموزشی بین دو گروه دانشجویان رشته اتاق عمل و هوشبری طبق آزمون ها آماری تی مستقل و من ویتنی معنی دار است (۰۵/۰.(P value< با توجه به نتایج آزمون اسپیرمن ارتباط معنی داری بین ترم تحصیلی با نگرش دانشجویان به محیط های یادگیری بالینی در حیطه استادان (۰۲۸/۰(P value=، فضای آموزشی (۰۰۱/۰P < (value و نمره کل نگرش (۰۰۷/۰(P value= وجود دارد. همچنین ۳۷درصد دانشجویان دارای نگرش نامطلوب ، ۷/۵۲ درصد دارای نگرش نسبتا مطلوب و ۸/۹ درصد دارای نگرش بسیار مطلوبی نسبت به حیطه ها و ویژگی های محیط های یادگیری بالینی هستند. در مورد اساتید هم نتایج نشان داد که برخلاف دانشجویان ، نمره کل حیطه ها و ویژگی های محیط های یادگیری بالینی از دیدگاه اساتید رشته اتاق عمل ۷۵/۹۴ و از دیدگاه اساتید رشته هوشبری ۵۷/۹۹ است . همچنین درحیطه های یادگیری، استادان و فضای آموزشی نمره نگرش اساتید رشته هوشبری بالاتر است ، اما طبق نتایج آزمون های آماری این تفاوت معنی دار نیست . همچنین ۴ درصد اساتید دارای نگرش نامطلوب ، ۷۲درصد دارای نگرش نسبتا مطلوب و ۲۴ درصد دارای نگرش بسیار مطلوبی نسبت به حیطه ها و ویژگی های محیط های یادگیری بالینی هستند. با توجه به نتایج آزمون تی مستقل و من ویتنی تفاوت معنی داری در نگرش اساتید و دانشجویان به محیط های یادگیری بالینی در حیطه های یادگیری و فضای آموزشی (۰۵/۰(P value< وجود دارد.به طوری که اساتید دارای نگرش مثبت تری در حیطه یادگیری و فضای آموزشی بالینی نسبت به دانشجویان هستند.بحث و نتیجه گیری : نتایج پژوهش حاضر نشانگر رضایت نسبی اساتید و دانشجویان رشته های اتاق عمل و هوشبری از وضعیت آموزش بالینی در دانشگاه علوم پزشکی همدان است . از آنجا که صلاحیت بالینی عنصر اصلی ارائه مراقبت کیفی است ، لذا برنامه ریزان آموزشی باید به صورت مستمر به منظور تقویت نقاط قوت و تعدیل نقاط ضعف تلاش نمایند همچنین عوامل تهدیدکننده اثربخشی آموزش بالینی به صورت مستمر باید مورد ارزیابی قرار گرفته و در جهت تقویت نقاط قوت و کاستن نقاط ضعف این برنامه آموزشی مهم گام برداشته شود.