سیما برید کاظمی - عضو کمیته تحقیقات دانشجویی و فناوری دانشکده بهداشت دامغان، دانشگاه علوم پزشکی سمنان، سمنان، ایران
خلیل اله معینیان - عضو کمیته تحقیقات دانشجویی و فناوری دانشکده بهداشت دامغان، دانشگاه علوم پزشکی سمنان، سمنان، ایران
حمیدرضا ناصحی نیا - عضو کمیته تحقیقات دانشجویی و فناوری دانشکده بهداشت دامغان، دانشگاه علوم پزشکی سمنان، سمنان، ایران
علی تقی پور - مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران

سابقه و هدف: ذرات معلق )بخصوص ذرات معلق با قطر آئرودینامیکی کمتر از ۵ / ۲ میکرومتر( مهمترین آلایندههای هوا درشهرهای بزرگ جهان از جمله مشهد هستند هدف از این مطالعه تحلیل همبستگی تغییرات ذرات معلق با قطر آئرودینامیکیکمتر از ۵ / ۲ میکرومتر با نرخ مرگ ومیر ناشی از سکته مغزی در کلانشهر مشهد طی سالهای ۱۳۹۳ و ۱۳۹۴ بوده استمواد و روشها: این مطالعه از نوع اکولوژیک )همبستگی( میباشد. دادههای مربوط به بیماران فوت شده ناشی از سکته مغزیو غلظت روزانه ذرات معلق و همچنین دادههای مربوط به هواشناسی جمع آوری شد و جهت بررسی همبستگی، دادهها با استفادهاز نرم افزار ۲۱SPSS مورد تجزی ه و تحلیل قرار گرفتند.یافتهها: ضریب همبستگی بین غلظت ذرات معلق با قطر آئرودینامیکی کمتر از ۵ / ۲ میکرومتر و نرخ مرگ ومیر ناشی از سکتهمغزی در فصول مختلف سالهای ۱۳۹۳ و ۱۳۹۴ به ترتیب ۹۹۷ / ۰ و ۹۰۲ / ۰ میباشد. میزان این همبستگی در سال ۱۳۹۳قویتر بوده و در سطح اطمینان ۰۱ / ۰ معنادار است. متوسط غلظت سالانه ذرات معلق با قطر آئرودینامیکی کمتر از ۵ / ۲ میکرومتراز ۲۶۱۱ / ۲۹ در سال ۱۳۹۳ به ۲۸۲۸ / ۲۵ میکروگرم بر مترمکعب در سال ۱۳۹۴ کاهش یافته است و نرخ مرگومیر سالانهناشی از سکته مغزی نیز از سال ۱۳۹۳ تا سال ۱۳۹۴ به میزان ۴ / ۴ درصد کاهش یافته است.نتیجه گیری: کیفیت هوای شهر مشهد طبق شاخص کیفیت هوا در سال ۱۳۹۴ نسبت به سال ۱۳۹۳ بهبود یافته و همچنینروند تغییرات متوسط غلظت روزانه ذرات معلق با قطر آئرودینامیکی کمتر از ۵ / ۲ میکرومتر و روند میزان مرگومیر ناشی ازسکته مغزی در شهر مشهد در سال ۱۳۹۴ نسبت به سال ۱۳۹۳ کاهش یافته است. بین ذرات معلق با قطر آئرودینامیکی کمتراز ۵ / ۲ میکرومتر و مرگومیر ناشی از سکته مغزی رابطه همبستگی کاملا معنادار و مثبت، بخصوص در گروه میانسالان وجوددارد که این همبستگی در فصل پاییز قویتر بود.

آلودگی هوا، مرگومیر، سکته مغزی، ذرات معلق با قطر آئرودینامیکی کمتر از ۵ / ۲ میکرومتر، مشهد.