بررسی موانع محیطی اثرگذار بر مشارکت در افراد مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: فصلنامه آرشیو توانبخشی، دوره: 21، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_REHA-21-1_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 145
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

Nasrin Jalili

MSc. Occupational Therapy, Musculoskeletal Research Center, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran.

Ali Poursafa

BSc. Occupational Therapy, Musculoskeletal Research Center, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran.

Khadijeh Khazaali

MSc. Occupational Therapy, Musculoskeletal Research Center, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran.

Hamidreza Rostami

PhD. Occupational Therapy, Faculty Member of Department of Occupational Therapy, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran.

Ehsan Jamshidian

MSc. Occupational Therapy, Musculoskeletal Research Center, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran.

Zahra Mohammadi

BSc. Occupational Therapy, Musculoskeletal Research Center, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran.

Fatemeh Kamali

BSc. Occupational Therapy, Musculoskeletal Research Center, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran.

Nasrin Bahrani

BSc. Occupational Therapy, Musculoskeletal Research Center, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran.

چکیده

اهداف: بر اساس طبقه بندی بین المللی عملکرد، ناتوانی و سلامت، مشارکت عاملی مهم در سلامت افراد است و موجب رشد مهارت ها و حس شایستگی و اعتمادبه نفس در آن ها می شود. افراد مبتلا به «مولتیپل اسکلروزیس» مشکلاتی در حوزه های مختلف مشارکت دارند. عوامل محیطی نقشی مهم در ایجاد این محدودیت ها و مشکلات دارند و ممکن است محدودیت هایی جدی در سطح مشارکت افراد مبتلا به این بیماری ایجاد کنند. در برخی موارد، تاثیر این عوامل در محدود کردن مشارکت و فعالیت افراد مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس بیشتر از تاثیر ضعف و نقایص سیستم ها و ارگان های بدنی است که به دنبال بیماری ایجاد شده است. موانع موجود در محیط فیزیکی به کاهش تحرک افراد دارای مولتیپل اسکلروزیس منجر می شود که خود پیامدهایی همچون تضعیف وضعیت عملکردی و سلامت جسمی روحی، کاهش کیفیت زندگی و شادمانی و نیز کاهش رضایت از زندگی دارد؛ ازاین رو و با توجه به شیوع بالای مولتیپل اسکلروزیس در شهر اصفهان، هدف از مطالعه حاضر، شناسایی موانع محیطی اثرگذار بر مشارکت افراد مبتلا به این بیماری در شهر اصفهان است. روش: بررسی جامعه مطالعه شده در این مطالعه مقطعی، تمام بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس در بهمن سال ۱۳۹۶ در شهر اصفهان بودند که ۹۶ بیمار مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس (۲۲.۹% مرد و ۷۷.۱% زن) از میان مراجعه کنندگان به کلینیک مولتیپل اسکلروزیس بیمارستان کاشانی اصفهان به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. پس از آگاه کردن شرکت کنندگان از موضوع و هدف پژوهش، کسب رضایت نامه و همچنین اطمینان دادن به آن ها برای محرمانه ماندن اطلاعات نزد پژوهشگر، پرسش نامه اطلاعات دموگرافیک برای جمع آوری داده ها در اختیار آن ها قرار گرفت؛ سپس پرسش نامه معاینه مختصر وضعیت شناختی برای افراد تکمیل شد و پس از آن، متخصص مغز و اعصاب نمرات مربوط به مقیاس وضعیت ناتوانی گسترده برای هر فرد را ثبت کرد. در مرحله بعد، پرسش نامه عوامل محیطی بیمارستان «کریگ» برای تکمیل در اختیار شرکت کنندگان قرار گرفت. در پایان، داده ها به وسیله نرم افزار SPSS نسخه ۱۶، تجزیه و تحلیل و برای توصیف آن ها از شاخص های میانگین و انحراف معیار استفاده شد. برای بررسی نرمال بودن توزیع داده ها از آزمون شاپیرو ویلک و برای تحلیل داده ها از آزمون آماری ضریب همبستگی پیرسون، آزمون آنالیز واریانس و آزمون post hoc به روش LSD در سطح معناداری ۰۵/۰ استفاده شد. با توجه به اینکه آزمون آنالیز واریانس به نابرابری واریانس ها حساس است، ابتدا آزمون لوین برای بررسی برابری واریانس ها اجرا شد. یافته ها: موانع فیزیکی و ساختاری بیشترین (۸/۶۲۱ ± ۱۲/۰۵) و حوزه کار و مدرسه کمترین (۴/۱۶۲±۲/۲۴) سهم را در محدود کردن مشارکت بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس به خود اختصاص دادند؛ همچنین یافته ها بیانگر عدم ارتباط متغیرهای دموگرافیک (مانند سن، جنس، وضعیت ناتوانی و وضعیت شناختی) با میزان مواجهه با موانع محیطی مشارکت بود (۰/۰۵ نتیجه گیری: با توجه به یافته های این مطالعه در بین موانع محیطی که بالقوه ممکن است بر مشارکت افراد مبتلا به ام اس تاثیر بگذارد، موانع فیزیکی و ساختاری قوی ترین فاکتوری است که مشارکت آن ها در فعالیت های شخصی و اجتماعی را محدود می کند. موانع فیزیکی و ساختاری در مطالعات مختلف مهم ترین عامل محیطی محدودکننده مشارکت در افراد دارای ناتوانی به ویژه افراد دارای اختلالات نورولوژیک است؛ بنابراین حفظ مشارکت مطلوب این افراد در اجتماع با اتخاذ تدابیری ویژه برای رفع موانع فیزیکی و ساختاری از اولویت بالایی برخوردار است.

کلیدواژه ها

Environmental barriers, Multiple Sclerosis, Participation, موانع محیطی, مشارکت, مولتیپل اسکلروزیس

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.