احسان فرجام طلب - پژوهشگر دکتری معماری منظر،دانشکده معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز،ایران
سحر طوفان - دانشیار گروه معماری،دانشگاه آزاد اسلامی، واحدتبریز،ایران

بیان مسئله: باغ ایرانی یکی از جلوه های هنر ایرانی است که تداعی کننده بهشت مصور بروی زمین است. هنر باغسازی و تاییرآن بر سایر هنرهای ایرانیان متجلی است که نمایش عینی باورهای دینی و اعتقادی ایرانیان است که با پشتوانه هنر اصیل ایرانی وسنای عظیم مضامین عرفانی در آموزه های دینی این مرز بوم نهفته است. علی رقم این سنای عرفانی و پشتوانه عظیم،آمیختگیزیبایی های بصری باغ ایرانی مبتنی بر نظام عرفانی بخوبی تبیین نشده است.هدف پژوهش: هدف مقاله حاضر آن است که با پشتوانه سنی عرفان اسلامی زمینه را برای فهم حقیقت معماری باغ ایرانی فراهمآورد و در افقی کلی تر، از منظرخوانش مضامین و منابع عرفان اسلامی، به بررسی تزئینات باغ کلات نادری بپردازد.روش پژوهش: در این مطالعه با مورد پژوهی کتابخانه ای و مطالعات میدانی و همچنین ماتند نگاری تاریخی از نوع تاریخی-توصیفی به بررسی موضوع پرداخته شده است.یافته ها و نتایج: درخوانش تزیینات و زیبایی های باغ ایرانی (مطالعه موردی باغ کلات نادری) با مضامین عرفانی ارتباطی معنا داربین سه سطح از سطوح عرفان (شریعت، طریقت، حقیقت) با سه طبقه باغ وجود دارد.نتیجه گیری: عرفان یکی از مهم ترین جریان های تاییر گذار بر هنر ایرانی می باشد و ار آن بر باغ ایرانی نیز همچون دیگرپدیده های عالم مشهود است.در بازخوانی تزیینات داخلی و بیرونی باغ کلات نادری این آمیختگی با عرفان وجود دارد و عرفان درزیبایی های بصری، تزئینات درونی و بیرونی باغ و جلوه های کالبدی تا وجوه باطنی و درونی آن متجلی است.

باغ ایرانی، باغ کلات نادری، عرفان اسلامی، تزیینات داخلی،تزیینات بیرونی.