حبیب الله رحیمی - گروه حقوق خصوصی ، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
نسرین خدارحمی - گروه حقوق خصوصی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی،دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.

طرح بحث عدم قطعیت در عالم واقع موجب تردید در برخی نتایج معمول تحلیل­های اقتصادی ­شده است؛ بر اساس بسیاری از نتایج معمول در حوزه تحلیل اقتصادی میزان احتیاط قابل اعمال توسط عامل زیان متعارف برابر با سطح بهینه و درواقع مبتنی بر منطق هزینه _ سود است، درحالی که در عمل دیده می­شود عامل زیان برخلاف الگویی که از انسان معقول و متعارف ارائه شده است، همواره به میزان بهینه احتیاط نکرده و در برخی شرایط انگیزه خواهد داشت تا کمتر یا بیشتر از بهینه احتیاط کند. مقاله حاضر با استفاده از روش اقتصادی به بررسی تاثیر عدم قطعیت بر انگیزه­ عامل زیان برای احتیاط به عنوان نقدی بر نتایج معمول تحلیل اقتصادی می­پردازد. در واقع پرسش اصلی در مورد اثر عدم قطعیت بر انگیزه عامل زیان در انتخاب سطح بهینه احتیاط است. یافته­های مقاله حاضر نشان می­دهد که افراد در عمل بسته به درجه عدم قطعیت ناشی از اعمال قواعد مسئولیت، دارای انگیزه­های اقتصادی جهت اعمال احتیاط به میزان کمتر یا بیشتر از بهینه خواهند بود تا از این طریق هزینه­های شخصی خود را کاهش دهند. بر این اساس معیا­ر احراز تقصیر در نظام مسئولیت نظیر معیار «شخص متعارف» نمی­تواند تصویری واقعی از تصمیم های انسان ارائه کند.

توزیع احتمالات, قواعد مسئولیت, عدم قطعیت, مسئولیت مبتنی بر تقصیر