Hossein Raghfar
Zahra Ebrahimi

طرح مساله: اولین گام در طراحی و اجرای برنامه های جدید در جهت مبارزه با فقر، بررسی میزان اثرگذاری سیاست های پیشین بر میزان و شدت فقر موجود در مناطق شهری و روستایی طی دوره اجرای برنامه ها و به کارگیری نتایج آن در هدف مند نمودن سیاست های آینده می باشد. در این راستا محاسبه خط فقر و تخمین میزان و شدت وقوع فقر بر اساس آن می تواند اطلاعات لازم برای انجام مطالعات بعدی در این زمینه را فراهم آورد. روش تحقیق: در این پژوهش با استفاده از آمار هزینه و درآمد خانوارها به اندازه گیری فقر در مناطق شهری و روستایی ایران طی سال های ۱۳۶۸ تا ۱۳۸۳ پرداخته ایم. بدین منظور ابتدا خط فقر مطلق مناطق شهری و روستایی طی دوره مورد بررسی بر اساس رویکرد حداقل نیازهای اساسی (۲۰۰۰ کیلوکالری) محاسبه شده است. برای اضافه نمودن حداقل نیازهای غیرغذایی از روش اورشانسکی (با استفاده از معکوس ضریب انگل) استفاده شده است. سپس شاخص های گروه فوستر، گریر و توربک برای مقادیر ۲,۱,۰ برای هر یک از سال های مورد بررسی و به تفکیک شهر و روستا تخمین زده شده است. یافته ها و نتایج: تقریبا طی تمامی دوره مورد بررسی، میزان شاخص های فقر در مناطق روستایی بالاتر از مناطق شهری بوده است. همچنین روند کلی شاخص ها هم در فقر شهری و هم روستایی نزولی بوده است، که این امر بدان معناست که درصد جمعیت زیر خط فقر، شکاف فقر و شدت فقر طی سال های مورد بررسی کاهش یافته است.

Absolute Poverty, Engle Coefficient, Foster Greer Thorbecke (FGT) Index, Poverty Line, خط فقر, شاخص فوستر, ضریب انگل, فقر مطلق, گریر و توربک