تحلیل گفتمان کیفر در آستانه مشروطیت

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: مجله مطالعات حقوقی، دوره: 12، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_JLSZUT-12-4_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 60
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمدصادق محمدی قهفرخی

دانشکده معارف اسلامی و حقوق دانشگاه امام صادق

غلامحسین الهام

دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

چکیده

با آغاز نهضت مشروطیت، مقننین با تصویب قوانین کیفری از یک سو در تلاش برای اقتباس از حقوق کیفری اروپا بودند و از سوی دیگر، مراقب عدم مغایرت این قوانین با احکام فقهی طبق نظر فقها بودند. در عین حال، جلب نظر فقها مبنی بر سازگاری قوانین نوین با فقه برای آنان از اهمیت بسیار برخوردار بود. پرسش مطرح در خصوص مجازات­های این دوران همچون «مقررات دستورالعمل نظمیه» که معروف به «کتابچه قانونی کنت» است، این است که نخست، چه گفتمان هایی در متن کیفرهای این دوره حاضر بوده و دوم، کدام یک از این گفتمان­ها، گفتمان غالب است. مسئله اصلی پژوهش، تبیین نقش و تاثیر گفتمان­های حاضر در متن تحولات کیفر در قانون کنت است. در این مقاله با استفاده از روش کیفی تحلیل گفتمان پدام به تحلیل گفتمانی کیفر «مقررات دستورالعمل نظمیه» کنت پرداخته شده است. یافته­های مقاله بیانگر حضور سه گفتمان «مدرنیسم کیفری»، «سنت کیفری سلطنتی» و «سنت کیفری شرعی» در متن تحولات کیفری این عصر است. البته گفتمان غالب بر تحولات کیفر در این عصر، گفتمان «مدرنیسم کیفری» است که به دلیل نفوذ گفتمان­های سنتی شرعی و سلطنتی و همچنین بدبینی به مساوات و حریت، عقیم مانده است. تمایز مولفه­­های اصلی این سه گفتمان از یکدیگر به این نحو است که مولفه های اصلی گفتمان «مدرنیسم کیفری»، دموکراتیک شدن، علمی شدن، بازپروری و فایده­مندی کیفری است. همچنین مولفه اصلی گفتمان «سنت کیفری شرعی»، اخلاق گرایی کیفری است و مولفه های اصلی گفتمان «سنت کیفری سلطنتی» هم نابرابری افراد در برابر کیفر و غیر دموکراتیک بودن کیفر است.

کلیدواژه ها

اندیشه کیفری, تحلیل گفتمان, دوران مشروطیت, کتابچه قانونی کنت, مدرنیسم کیفری

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.