مادح دستمرد - استادیار گروه علوم تربیتی، دانشگاه پیام نور،ایران
علی افشاری - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم تربیتی ،گرایش تاریخ و فلسفه آموزش و پرورش،دانشگاه پیام نور

هدف پژوهش حاضر ارائه الگوی تحلیل مضمون تربیت عبادی و تقویت قوای پرستش بر اساس متن صحیفهی سجادیه دربرنامه درسی است. روش پژوهش تحلیلی و از نوع تحلیل مضمون میباشد. تحلیل مضمون تربیت عبادی بر اساس صحیفهسجادیه در سه محور چیستی، چرایی و چگونگی مورد بررسی قرار گرفت. که ۱۵۰ کد در هر سه مورد به دست آمد. در محورچیستی و پاسخ به سوال اول پژوهش، ۶۰ کد به دست آمد که مفاهیم پایه عبارت بودند از: ماهیت تربیت عبادی، پیامدهایتربیت عبادی و لوازم تربیت عبادی است که در ذیل هریک از مفاهیم ضمنی،مفاهیم دیگری وجود داشت که با توجه بهفراوانی آنها در جداول مربوطه آورده شد. در پاسخ به سوال دوم پژوهش، به محور چرایی تربیت عبادی و تقویت قوایپرستش پرداخته شد و ۳۰ کد تربیت عبادی به دست آمد. در این قسمت سه مفهوم پایه ایی عبارت بودند از: اهمیت تربیتعبادی، انگیزه تربیت عبادی و مبانی تربیت عبادی مشخص شد و در ذیل هر یک نیز مفاهیم پایهای شناسایی شد. در پاسخبه سوال سوم پژوهش نیز محور چگونگی تربیت عبادی مورد بررسی قرار گرفت که ۶۰ کد تربیت عبادی به دست آمد. ازجمله تربیت عبادی مطلوب، اصول تربیت عبادی و جایگاه تربیت عبادی مورد بررسی قرار گرفت که در ذیل هر یک از مفاهیم،مفاهیم پایهای وجود داشت. نتایج پژوهش بیانگر آن است که بر اساس متن صحیفه سجادیه، فلسفه وجودی انسان رسیدنبه سعادت و قرب الاهی است. بدین منظور، دین اسلام برنام های جامع و کاملی در قالب تربیت عبادی دربردارد. از جمله این برنامه ها «عبادت و بندگی» است. در کتاب صحیفه سجادیه نیز که سرشار از ادعیه ها و مناجات های امام سجاد(ع) است به خوبی به تربیت عبادی و تقویت قوای پرستش اشاره شده است

صحیفه سجادیه، تربیت عبادی، تقیت قوای پرستش، برنامه درسی