رخداد تغییر اقلیم براساس شاخص های دمایی سرد در اکوسیستم جنگلی زاگرس مرکزی

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: فصلنامه پژوهش و توسعه جنگل، دوره: 8، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_JFRD-8-2_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 186
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

Fatemeh Dargahian

استادیار پژوهش، بخش تحقیقات بیابان موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور ،سازمان تحقیقات ،آموزش و ترویج کشاورزی ، تهران، ایران.

Mehdi Pourhashemi

عضو هیئت علمی، بخش تحقیقات جنگل، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

چکیده

یکی از فرض­های مطرح­شده درباره پدیده زوال جنگل، تغییر شاخص­های اقلیمی است. در این پژوهش، به­منظور آشکارسازی رخداد تغییر اقلیم در جنگل­های زاگرس مرکزی (استان چهارمحال و بختیاری) از شاخص­های دمایی سرد آشکارکننده تغییر اقلیم استفاده شد. داده­های اقلیمی روزانه شامل بارش، دمای بیشینه و دمای کمینه برای دوره آماری ۱۳۶۹-۱۳۹۸ در نزدیک­ترین ایستگاه­های سینوپتیک به سایت­های پایش زوال چیگو، قلعه­سماع، رحیم­آباد و گل­سفید استخراج شدند. پیش از محاسبه شاخص­ها، داده­های ورودی روزانه از نظر کیفیت و همگن­بودن بررسی شده و به فرمت مورد نظر برای ورود به نرم­افزار ClimPACT آماده شد. از بین شاخص­های استاندارد جهانی آشکارکننده رخداد تغییر اقلیم شاخص­های دمایی سرد، دو روز و دو شب متوالی سرد، تعداد روزهای همراه با یخبندان، تعداد روزهای یخی، درصد فراوانی شب­های سرد، درصد فراوانی روزهای سرد، دوره سرد دوروزه و دوره سرد شش­روزه استخراج و تحلیل شدند. تمام شاخص­های سرد آشکارکننده تغییر اقلیم روند کاهشی و معنی داری را نشان دادند و بیشترین کاهش را در دهه آخر به­ویژه سال­های ۱۳۹۶ و ۱۳۹۷ تجربه کردند. درصد کاهش شاخص­های دمایی سرد شبانه بیشتر از شاخص­های دمایی سرد روزانه بود. برخی از شاخص­ها در تمام سایت­های پایش زوال به­ویژه در دهه اخیر به­شدت کم و تاحدودی محو شدند و با توجه به تدوام افزایش دما در آینده احتمالا تکرارناپذیر خواهند بود. آگاهی و شناخت رخداد تغییر اقلیم در اکوسیستم جنگلی زاگرس براساس شاخص­های استاندارد جهانی آشکارکننده رخداد تغییر اقلیم می­تواند به مدیریت حفظ و احیا جنگل از طریق روش­های سازگاری با تغییر اقلیم کمک کند.

کلیدواژه ها

حفظ و احیا جنگل, زوال جنگل, سازگاری اقلیمی, ClimPACT

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.