معناشناسی واژه مهریه در قرآن و سنت “

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: نهمین همایش علمی پژوهشی توسعه و ترویج علوم تربیتی و روانشناسی ایران
  • کد COI اختصاصی: EPCONF09_280
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 1047
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سهیلا پرستگاری

استادیار و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی فلاورجان

ماجد نجاریان

استادیار و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی فلاورجان

فاطمه فتحی

دانشجوی دکتری دانشگاه آزاد فلاورجان، پژوهش گر

چکیده

معناشناسی قرآن به یک معنا، تلاش برای دست یافتن به شناخت این کتاب آسمانی است . در واقع ، مفسران تعابیر قرآنی را بررسی کردهاند، اما به دنبال این نبودهاند که اصول معناشناسی مشترک میان آنها را بیابند و در تفسیرها به شرح و توضیح جداگانه آیات پرداخته اند، بنابراین ، معناشناسی قرآن وظیفه ای بسیار سنگین بر عهده دارد و باید از تحلیل تعابیر قرآنی به اصول حاکم بر مفهومسازی آن دست یافت . معناشناسی با تفسیر قرآن یکی نیست ، در تفسیر تلاش می شود تا معانی آیات و مفهوم آنها درک شود، ولی در معناشناسی قرآن، می بایست به اصول کلی حاکم بر معانی آیات دست یافت . در واقع معناشناسی ، نگاهی کلی تر به معانی آیات دارد و تفسیر به طور موردی معانی آیات را بررسی کرده و بخشی مهم از مبانی تفسیر را بررسی می کند و می تواند با طرح مبانی جدید، در خود تفسیر هم تحول ایجاد نماید. از جمله بایسته های دین مبین اسلام، استنطاق از قرآن کریم و طرح پرسش از این کتاب آسمانی است . کتابی که اصول و مبانی کلی موضوعات اساسی مورد نیاز انسان جهت دست یابی به مسیر سعادت و هدایت در آن نهفته است . در این میان آنچه مهم است ، چگونگی مواجهه با این کتاب و روش تحقیق مناسب جهت استخراج موضوعات و مفاهیم کاربردی است . بویژه اگر این مفاهیم در حوزههای میانرشته ای بوده و در کتب تخصصی حوزه علوم قرآن و حدیث نتوان به سهولت و مستقیم به آتها دسترسی پیدا کرد. در قرآن کریم و روایات، حقوق زنان را در عرصه خانواده و اجتماع ارتقاء داده و آن را سامان بخشیده، که از جمله این حقوق، حقوق مالی آنان در امر ازدواج است . خداوند در آیات شریفه به حقوق مالی زن اشاره کرده و از همسران خواستار پرداخت مهریه زنان می باشد. با توجه به بحث معناشناسی ، تعبیری که قرآن از مهریه نموده صداق است ، صداق بی شک ضمن آن که بار حقوقی دارد، پایه ای کاملا اخلاقی نیز دارد، زیرا موید صداقت و ابراز وفاداری زوج در برابر زوجه است . قرآن کریم و روایات ائمه ، مهریه را به عنوان پشتوانه ی محکم حقوق اجتماعی زن که حق مسلم او بوده، تبیین کرده است ، در حالی که در عصر جاهلیت هیچ گونه حقوق مالی و ارزش معنوی برای زنان قائل نبودند. لذا قرآن کریم رسوم جاهلیت را در باره مهریه منسوخ کرد و آن را به حالت اولی و طبیعی برگردانید. در کل می توان گفت که مهریه از دیدگاه قرآن کریم و احادیث معصومین علیهم السلام اینست : مهریه وسیله ای برای لذتبخش نمودن زندگی و عامل قوی برای الفت بین زن و شوهر است ، از سوی دیگر، مهریه اهرمی برای سرکوبی تمایلات نفسانی مرد و اثبات پایمردی و علاقه مرد به اتحاد با زن مقرر گردیده است .

کلیدواژه ها

معناشناسی ، قرآن، مهریه ، سنت .

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.