دیالکتیک فقه و واقعیت اجتماعی بررسی قاعده ثابت و متغیر به مثابه الگوی نظام سازی در امر اجتماعی
- سال انتشار: 1397
- محل انتشار: فصلنامه دین و قانون، دوره: 6، شماره: 20
- کد COI اختصاصی: JR_QJRL-6-20_005
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 196
نویسندگان
چکیده
یکی از قواعد فقهی اصولی که رویکردهای فوق العاده کلامی اجتماعی در آن جاری است، قاعده ثابت و متغیر است؛ قاعده ای که گذشته از غفلت مطالعه آن، نگاه دقیق و تمیز به آن می تواند مبنای نظام سازی و قانونگذاری ارتقایی در جامعه اسلامی تلقی شود. این نوشتار کوشیده است با در نظر گرفتن واقعیت اجتماعی به مثابه متغیر، و اجتهاد در منابع به صورت اصول بنیان و غایت محور به مثابه ثابت، رویکردی نظام ساز را در این قاعده تبیین کند. در این هندسه واقعیت اجتماعی همواره به عنوان موضوع احکام و عمل مکلفان در حال تعامل با منابع و اصول فقه در زمان و مکان خواهد بود. چنانچه این مهم به خوبی تثبیت شود، برآیند این تعامل فقه پویا و کارا در قالب نظام های قانونی برای جامعه خواهد بود. کوشیده شده است با تاکید بر انقلاب موضوعی (محل وقوع قاعده فقهی ثابت و متغیر) و فهم اجتماعی نصوص (به عنوان راهکار کشفی اجتهادی) سازواری نظام واره طراحی شود تا نتیجه مطلوب فقه تقنین، واقعیت سرشت باشد. ازآنجایی که ممکن است در جزئی نگری طراحی چنین الگوهایی اهداف و غایات شریعت ذبح شوند و دچار اعوجاج شویم، تامین فطرت به عنوان اهداف شریعت در طراحی این نظام واره الگو قرار گرفته است.کلیدواژه ها
فقه, واقعیت اجتماعی, قاعده ثابت, نظام سازیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.