بررسی تجمع عناصر آرسنیک، سرب و مس در بافت عضله گونه های قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss) و ماهی سس (Barbus barbus) ساکن رودخانه سیروان کردستان
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: فصلنامه علمی پژوهشی مهندسی بهداشت محیط، دوره: 9، شماره: 4
- کد COI اختصاصی: JR_JEHE-9-4_005
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 54
نویسندگان
PhD. in Fisheries, Assistant Professor in Fisheries, Department of Fisheries, Faculty of Natural Resources and Environment, Malayer University, Malayer, Iran.
Ph.D. in Environmental Science, Professor in Environmental Science, Department of the Environment, College of Basic Sciences, Hamedan Branch, Islamic Azad University, Hamedan, Iran.
M.Sc. in Environmental Science, Department of the Environment, College of Basic Sciences, Hamedan Branch, Islamic Azad University, Hamedan, Iran
چکیده
زمینه و هدف: ماهی ها به عنوان منبع مهم تامین کننده پروتئین، آلاینده ها و به ویژه فلزات سنگین را از محیطهای آبی دریافت و در بافت های بدن خود انباشته می کنند که این موضوع از نظر ایمنی غذایی حایز اهمیت است. بنابراین، این پژوهش با هدف بررسی تجمع عناصر آرسنیک، سرب و مس در بافت عضله گونه های قزل آلای رنگین کمان و ماهی سس صید شده از رودخانه سیروان استان کردستان در سال ۱۳۹۸ انجام یافت. مواد و روش ها: در این پژوهش توصیفی، پس از انتخاب پنج ایستگاه نمونه برداری در طول رودخانه، در مجموع تعداد ۳۰ عدد از دو گونه ماهی صید شد. پس از هضم اسیدی نمونه ها، غلظت عناصر به روش طیفسنجی نوری پلاسمای جفت شده القایی (Inductively Coupled Plasma-Optical Emission Spectrometry: ICP-OES) خوانده شد و پردازش آماری نتایج نیز توسط نرم افزار SPSS انجام یافت. یافته ها: میانگین غلظت عناصر آرسنیک، سرب و مس در بافت عضله ماهی قزل آلا به ترتیب برابر با ۰۲۲/۰، ۰۳۴/۰ و ۰۷۸/۰ میکروگرم در گرم و در ماهی سس نیز به ترتیب برابر با ۰۱۸/۰، ۰۱۲/۰ و ۰۴۲/۰ میکروگرم در گرم بود. هم چنین، مقایسه آماری میانگین غلظت عناصر با رهنمود FAO/WHO، ATSDR، FDA و EU نشان داد که میانگین غلظت همه عناصر کم تر از بیشینه رواداری بوده است. نتیجه گیری: اگرچه در زمان اجرای پژوهش مصرف ماهیان مورد مطالعه از حیث نرخ تجمع عناصر در بافت عضله ماهی تهدیدی را متوجه سلامتی مصرف کنندگان نمی کند، اما عدم مدیریت اصولی اراضی مجاور رودخانه به ویژه اراضی زیرکشت میتواند منجر به ورود انواع آلاینده ها از جمله فلزات سنگین و باقی مانده آفت کش ها و کودهای شیمیایی و آلی از طریق تخلیه زه آب کشاورزی به رودخانه شده و ضمن تجمع آلاینده ها در بافت های بدن آبزیان ساکن، سلامت مصرف کنندگان را نیز با مخاطره مواجه کند.کلیدواژه ها
Oncorhynchus mykiss, Barbus barbus, Heavy metals, Food Security, Sirvan River, ماهی قزل آلای رنگین کمان, ماهی سس, فلز سنگین, ایمنی غذایی, رودخانه سیرواناطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.