احسان صادقی - دانشیار، مرکز تحقیقات عوامل محیطی موثر بر سلامت، دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، کرمانشاه، ایران
علی الماسی - استاد، مرکز تحقیقات عوامل محیطی موثر بر سلامت، دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، کرمانشاه، ایران
معین بشیری - مربی، مرکز تحقیقات عوامل محیطی موثر بر سلامت، دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، کرمانشاه، ایران
میترا محمدی - کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، کرمانشاه، ایران

زمینه و هدف: در دهه­های اخیر با توجه به مشکل کمبود منابع آب شیرین و بالا بودن هزینه­های تصفیه فاضلاب، مواردی از آبیاری زمین­های تحت کشت سبزیجات با استفاده از فاضلاب خام و پساب­های آلوده ویا استفاده از کودهای انسانی و حیوانی گزارش شده است. سبزیجات حاصل از این زمین­ها از منابع مهم مواجهه با پاتوژن­های بیماری­زای انسانی از قبیل کلیفرم­های مدفوعی به شمار می­آیند. هدف این مطالعه، بررسی کارایی سه گندزدای مختلف بر روی چند نوع سبزی که به طور معمول در بازار شهرکرمانشاه عرضه می شود، می باشد. روش کار: در این مطالعه توصیفی– مقطعی، تعداد ۱۸۰ نمونه سبزی به صورت تصادفی از سبزی فروشی­های سیار و ثابت شهر کرمانشاه جمع­آوری گردید. سپس به منظور بررسی کارایی گندزداهای موجود در حذف بار میکروبی نمونه­های مورد مطالعه، تعداد سه نوع گندزدا حاوی ماده فعال بنزآلکونیوم کلراید، بررسی قرار گرفت. به منظور شمارش کلی بار میکروبی از محیط کشت پلیت شمارش هترروتروفیک (HPC) Heterotrophic Plate Count Agar به روش کشت سطحی، برای شمارش کلیفرم ها از محیط کشت (VRBA) Violet Red Bile Agar به روش پورپلیت و در نهایت جهت شمارش کپک و مخمر از محیط کشت (YGCA) Yeast Glucose Chloramphemicole Agar به روش کشت سطحی استفاده گردید. یافته ها: یافته­های پژوهش حاضر حاکی از آن است که میانگین کلی کارایی هر سه گندزدا کمتر از ۷۵% بود و بیشترین تاثیرگندزدا در غلطت دو برابر دستورالعمل پیشنهادی بر روی ظرف مشاهده شد. براساس آنالیز داده­های حاصله، گندزداهای مورد بررسی در این پژوهش دارای میانگین کارایی ۱۳/۷۶% در حذف کلی­فرم­ها به عنوان شاخص باکتری­های گرم منفی و میانگین کارایی ۱۰۰ درصد در حذف استرپتوکوک به عنوان شاخص باکتری­های گرم مثبت می باشند. نتیجه گیری: گندزدایی به تنهایی نمی­تواند متضمن حصول اطمینان برای حفظ سلامت مصرف­کننده باشد. پس می توان به صراحت اعلام نمود گندزدائی با شرایط توصیه شده و امکانات موجود نمی تواند منجر به کاهش موثر بار میکروبی سبزیجات گردد. توصیه می گردد حتی المقدور هنگام تهیه سبزیجات از سالم بودن و مناسب بودن محل کاشت آن اطمینان حاصل نمایید. همچنین در فصول حساس و شرایط مخاطره آمیز از مصرف سبزیجات خام اجتناب گردد.

Raw vegetables, Disinfection, Fecal coliform, fecal streptococci, Kermanshah, سبزیجات خام, گندزدایی, کلیفرم مدفوعی, استرپتوکوک مدفوعی, کرمانشاه