مصطفی لیلی - Associate Professor, Environmental Health Engineering Department, School of Public Health and Research Center for Health Sciences, Hamadan University of Medical Sciences, Hamadan, Iran
مهدی سالاری - PhD Students of Environmental Health Engineering, School of Public Health and Research Center for Health Sciences, Hamadan University of Medical Sciences, Hamadan, Iran
اعظم نادعلی - PhD Students of Environmental Health Engineering, School of Public Health and Research Center for Health Sciences, Hamadan University of Medical Sciences, Hamadan, Iran

زمینه و هدف: گسترش شهرنشینی و افزایش تعداد وسایل نقلیه باعث ایجاد اثرات نامطلوب بر محیط زیست و سلامت انسان شده است. هدف از این مطالعه بررسی غلظت گازهای CO۲، CO،  HC، O۲ و NOX در خروجی اگزوز خودروهای تست شده در مراکز معاینه فنی و تعیین ارتباط تغییرات آن ها با نوع کاربری خودرو، نوع سیستم تزریق سوخت و تغییرات لامبدا می باشد. روش بررسی: این مطالعه توصیفی- مقطعی بر روی ۱۰۰۰ خودرو تست شده در مراکز فنی شهر همدان انجام شد. برای این منظور، غلظت های انتشار گازهای CO۲, CO, HC, O۲, NOX گردآوری شده و ارتباط بین تغییرات این گازها با ضریب لامبدا، نوع سیستم تزریق سوخت و نوع کاربری خودرو بررسی گردید. آنالیز آماری مورد استفاده شامل آنالیز واریانس یک طرفه و t-test مستقل بود (نرم افزار SPSS  نسخه  ۱۶). یافته ها: نتایج به دست آمده ارتباط معنی داری را بین تغییرات غلظت گازهای منتشر شده با تغییرات ضریب لامبدا، نوع خودرو و نوع سیستم تزریق سوخت نشان داد (۰۵/۰(p<. ضریب لامبدا مساوی ۱ به عنوان بهترین شرایط احتراق شناخته شد چرا که دسترسی به مقدار کافی اکسیژن باعث کاهش انتشار گازهای CO و HC می شود.  همچنین سیستم انژکتوری به دلیل توزیع مناسب تر سوخت و افزایش راندمان احتراق اثر قابل توجهی در کاهش انتشارات داشت. نتیجه گیری: در این مطالعه مشاهده شد که خودروهای با کاربری شخصی به دلیل استهلاک کمتر نسبت به تاکسی و  سیستم انژکتوری به دلیل توزیع بهتر سوخت نسبت به کاربراتوری از نظر انتشار آلاینده ها در وضعیت بهتری می باشند.

Human health, Exhaust emissions, Lambda coefficient, Hamadan, سلامت انسان, انتشارات اگزوز, ضریب لامبدا, همدان