محمدابراهیم بخشنده - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائمشهر

ازهگل به عنوان یکی ازفلاسفه درجه یک درفلسفه غرب یاد میشود گرچه تفکر عقلانی بشر درباره اموزه های دینی قدمتی طولانی دارد و سابقه آنچه بسا به انسانهای اولیه می رسد زیرا ازبدوتولد انسان به طورفطری ازعقل و دین بهره داشته است اما تاریخ پیدایش اصطلاح فلسفه دین به اوایل قرن هجدهم می رسد هگل ازنخستین کسانی است که این واژه را همراه فلسفه های مضافی چون فلسفه هنر فلسفه ذهن و فلسفه تاریخ بکاربردها ست درست است که درآثار هگل درباره فلسفه دین اختلاف ها و تغییراتی یافت میشود و این امر موجب شده که اززمان حیات او تاکنون درباره دیدگاه وی نسبت به فلسفه دین دو تفسیر مختلف مطرح شود که یک ی به صداقت او درتدین به مسیحیت و تبیین فلسفی آموزه های کتاب مقدس حکم کرده و دیگری به دشمنی با نقاب فلسفه او نسبت به مسیحیت و اومانیستی بودن اندیشه او تعبیر نماید اما بهتر است ما نیز به تلاش هگل درایجادوحدت و جمع بین نظرات مختلف ارج نهیم و تلاش کنیم نظرات مختلفی که درتفسیر فلسفه دین هگل بیان شده جمع نماییم

هگل، پروتستان، نماز، قرآن کریم، نهج البلاغه