بررسی توزیع، ریسک اکولوژیک و سلامت سورفاکتانت آنیونی (LAS) به عنوان نشانگر مولکولی تخلیه فاضلاب در سد اکباتان، همدان

سال انتشار: 1399
محل انتشار: فصلنامه علمی پژوهشی مهندسی بهداشت محیط، دوره: 7، شماره: 3
کد COI اختصاصی: JR_JEHE-7-3_004
زبان مقاله: فارسی
تعداد مشاهده: 42

نویسندگان

Environmental Science Department, Faculty of Natural Resources & Environment, Malayer University, Malayer, Iran

چکیده

زمینه وهدف: با توجه به افزایش مصرف شوینده ها و مشکلات آلودگی منابع آبی در اثر رهاسازی فاضلاب های حاوی مقادیر زیاد شوینده ها در چند دهه اخیر، در این مطالعه به بررسی غلظت و ارزیابی ریسک سلامت و اکولوژیک آلکیل بنزن سولفانات خطی (LAS) به عنوان مهمترین ترکیب شوینده ها در سد اکباتان همدان پرداخته شده است. مواد و روش: ۳۱ ایستگاه نمونه برداری از مخزن سد اکباتان و رودخانه های ورودی به سد و سرریز سد اکباتان (سد آبشینه) جهت نمونه برداری آب انتخاب شد. پارامترهایی همچون دمای آب، pH، EC، TDS، DO و ORP در محل نمونه برداری اندازه گیری شد. جذب LAS از طریق دستگاه اسپکتروفتومتر(WTW ۶۶۰) در طول موجnm ۶۵۰ قرائت شد. یافته ها: نتایج غلظت LAS اندازه گیری شده را در دامنه mg/L ۴/۱- ۰۱/۰ نشان داد. نتایج آزمون همبستگی اسپیرمن بین LAS و فاکتورهای کیفی آب نشان داد بین LAS با شوری، TDS و EC رابطه مثبت و معنی دار در سطح ۰۱/۰ و بین LAS و DO رابطه منفی در سطح ۰۵/۰ وجود دارد. نتایج محاسبه ارزیابی ریسک اکولوژیک، در ۱۳ ایستگاه ریسک زیاد، در ۱۵ ایستگاه ریسک متوسط و در۳ ایستگاه ریسک کم را نشان داد. همچنین محاسبه ارزیابی ریسک سلامت LAS، عدم وجود ریسک در گروه های مختلف سنی مختلف را نشان داد. نتایج مقایسه غلظت LAS با استاندارد تخلیه سورفاکتانت ها به داخل آب های سطحی و مصارف کشاورزی و آبیاری در ایران نشان داد غلظت LAS از نظر تخلیه به داخل آب های سطحی کمتر حد مجاز (mg/L ۵/۱) ولی از نظر استفاده برای مصارف کشاورزی و آبیاری مقدار LAS در ۷ ایستگاه بیشتر از استاندارد مربوطه است. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد سد اکباتان و رودخانه های منتهی به سد در معرض ورود ترکیبات شوینده ناشی از ورود فاضلاب های خانگی قرار دارد. بنابراین لازم است اقدامات موثر و پیشگیرانه در جهت کنترل و کاهش ورود فاضلاب های تصفیه نشده به این سد مهم و حیاتی صورت گیرد.

کلیدواژه ها

Ekbatan dam, Abshineh dam, (LAS), Ecological risk, Health risk, سد اکباتان, سد آبشینه, (LAS), ریسک اکولوژیک, ریسک سلامت

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.