فاطمه نورالهی - کارشناسی ارشد روان شناسی عمومی، دانشگاه لرستان

هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی قصه گویی شناختی- رفتاری بر بهبود مهارت های اجتماعی، بازداری رفتار و کارکردهای اجرایی در دانش آموزان مبتلا به اختلال نقص توجه/بیش فعالی بود. در این پژوهش، از طرح آزمایشی تک موردی از نوع خط پایه چندگانه با همزمان استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی پسران ۶ تا ۱۱ سال دارای اختلال نقص توجه/بیش فعالی شهرستان خرم آباد در سال تحصیلی ۴۰۰-۱۳۹۹ بود. برای نمونه گیری سه نفر از پسران دارای اختلال نقص توجه/بیش فعالی به صورت در دسترس از جامعه موردنظر انتخاب خواهند شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه مهارت های اجتماعی گرشام و الیوت (۱۹۹۰)، آزمون برو/نرو هافمن (۲۰۰۷)، پرسشنامه کنش های اجرایی جویا و همکاران (۲۰۰۰) بود. برای مشخص نمودن اثربخشی روش درمان، داده های مربوط به سه مرحله، یعنی پیش از درمان، در هنگام درمان و پس از آن با هم مقایسه شده اند. در این پژوهش دارای ۲ جلسه خط پایه، ۱۰ جلسه درمان ۴۵ دقیقه ای قصه گویی شناختی- رفتاری و ۲ جلسه پیگیری بود. روند درمان برطبق اصول طرح مطالعه تک موردی با خط پایه چندگانه ناهمزمان چنین بود که افراد واجد شرایط به طور همزمان به مرحله خط پایه وارد شدند و به طور تصادفی از نظر ترتیب ورود به مرحله خط پایه و درمان، یک به یک با فاصله یک جلسه (یک هفته) وارد طرح درمان شدند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل دیداری (رسم نمودار)، فرمول درصد بهبودی و شاخص تغییر پایا استفاده شد. نتایج نشان داد، قصه گویی شناختی- رفتاری باعث بهبود معنادار مهارت های اجتماعی، بازداری رفتار و کارکردهای اجرایی شد.

بازداری رفتار، کارکردهای اجرایی، قصه گویی شناختی- رفتاری مهارت های اجتماعی، نقص توجه/بیش فعالی