واکاوی مبانی حجیت ظن در موضوعات احکام

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: دوفصلنامه مطالعات اصول فقه امامیه، دوره: 1402، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_MOF-1402-1_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 229
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

جعفر همت آبادی

پژوهشگر موسسه موضوع شناسی احکام فقهی

حجت الله بیات

مدیر موسسه موضوع شناسی احکام فقهی و عضو هیئت علمی دانشگاه قرآن و حدیث

چکیده

مسئله حجیت ظن از مسائل مهم علم اصول فقه است که ‎اندیشمندان اصولی، بیشتر آن را در حوزه احکام، موردبررسی قرار داده‎اند و کمتر در ناحیه موضوعات مورد توجه قرارگرفته است. پژوهش حاضر بر آن است تا با رویکرد اصولی و روش تطبیقی و تحلیلی به تبیین این نکته بپردازد که ظن در موضوعات از اصل اولیه عدم حجیت ظنون به نحو ظن مطلق مستثنا نمی شود؛ چراکه حجیت ظن به گونه خاص در ناحیه موضوعات احکام فقهی امکان پذیر هست و کارآمدترین ظنون خاصه در این ناحیه، خبر واحد ثقه و قول اهل خبره است که در این پژوهش باهدف رفع اشکال از اطراف آن ها مورد توجه قرارگرفته و سرانجام به این نتیجه رسیده، ظن نوعی حاصل از اخبار ثقه در حل شبهات موضوعیه، به مانند در شبهات حکمیه از اعتبار برخوردار است و نیز قول اهل خبره می‎تواند از باب افاده اطمینان شخصی و نوعی و نسبت به بعضی موارد به دلیل انسداد صغیر، تسالم فقها و نصوص خاصه دارای اعتبار باشد ولو در این موارد مفید ظن نوعی باشد؛ مادامی که در تعارض با قول خبره دیگر قرار نگیرد.

کلیدواژه ها

ظن, موضوعات احکام, اطمینان نوعی, ظن نوعی, خبر واحد, قول اهل خبره

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.