واکاوی سیاست های آستان قدس رضوی در حوزه گردشگری مذهبی و زیارت؛ از وضعیت موجود تا وضعیت مطلوب

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: فصلنامه فرهنگ رضوی، دوره: 11، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_FHNG-11-3_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 238
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

اعظم بقائی

دانش آموخته کارشناسی ارشد گردشگری مذهبی موسسه آموزش عالی خردگرایان مطهر، مشهد، ایران

حسین مهربانی فر

استادیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه علوم اسلامی رضوی، مشهد، ایران

چکیده

زیارت و گردشگری مذهبی در عین فرصت های مشترک برای همگرایی و همراهی، تفاوت بنیادین در مبنا، کارکرد و پیامدهای اجتماعی دارند. این امر مناقشات مختلفی را در سیاستگذاری به دنبال داشته است. پژوهش حاضر شناخت وضعیت موجود سیاست های آستان قدس رضوی در نسبت با امر زیارت و گردشگری مذهبی را پی می جوید و در نهایت به دنبال این است که بر اساس دریافتی کلی از نقاط قوت، خلاها و ضعف ها، فرصت ها و آسیب ها و تهدیدهای موجود، فهرستی از اولویت های ناظر به وضعیت مطلوب سیاست ها و خدمات آستان در حوزه زیارت به دست دهد؛ بهره گیری از روش اسنادی و مصاحبه کیفی با متخصصان، سیاستگذاران و مجریان گردشگری مذهبی و زیارت در گردآوری اطلاعات و همچنین تحلیل داده های به دست آمده از آن با روش تحلیل محتوای کیفی به این نتیجه منتهی شد که نه تنها مساله گردشگری مذهبی در سیاست های آستان قدس رضوی مورد توجه قرار نگرفته است، بلکه هیچ نسبتی میان گردشگری و زیارت در این سیاست ها برقرار نشده است؛ از جمله مسائل و موضوعات سیاست های موجود در حوزه زیارت، می توان به اثربخشی زیارت و تدوام ارتباط با زائرین، تحقق زیارت با معرفت و ارتقای آداب و مناسک آن، مشارکت افزایی مردم در خدمات زیارت و محرومیت زدایی و... اشاره نمود. همچنین از میان اولویت ها، مواردی همچون «ایجاد همگرایی میان گردشگری و زیارت و بهره گیری از ظرفیت های گردشگری در امتداد زیارت و حفظ هسته معنایی زیارت و بسط آن در خدمات حرم و شهر زیارتی قابل ذکر است.

کلیدواژه ها

زیارت, گردشگری مذهبی, سیاست, آستان قدس رضوی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.