علی رجبی
آیدا عرب
مرتضی کریمی پور - استادیار مرکز تحقیقات بیوتکنولوژی انستیتو پاستور ایران
سعید کاویانی
خدیجه ارجمندی
سیروس زینلی

چکید ه   سابقه و هدف   تالاسمی اینترمدیا( TI )، گروهی از تالاسمی­های بتا هستند که از نظر شدت بیماری، بین تالاسمی ماژور و مینور می­باشند. در بیشتر کشورهای درگیر، اساس مولکولی TI مشخص شده ولی در کشور ما هنوز بررسی دقیقی در این باره انجام نشده است. در این تحقیق، نتایج فاز نخست یک طرح پژوهشی جامع با هدف بررسی مولکولی TI ارایه شده که دو عامل مهم در ایجاد فنوتیپ TI یعنی جهش های ژن بتا، پلی مورفیسم XmnI و ارتباط ژنوتیپ/فنوتیپ آن در بیماران TI بررسی شده است.   مواد و روش ها   در یک بررسی تجربی و پایلوت، نمونه های ۴۲ فرد مبتلا به TI مراجعه کننده به بیمارستان علی اصغر(ع) تهران پس از استخراج DNA به روش Salting-out ، برای یافتن شایع­ترین جهش تالاسمی بتا در ایران( IVSII-۱(G>A) )، توسط ARMS-PCR بررسی شدند. در صورت نبودن جهش در هر دو آلل ژن بتا، این ژن تعیین توالی می شد. هم زمان پلی مورفیسم G γXmnI با استفاده از RFLP و سپس ارتباط بین این پلی مورفیسم و ایجاد TI در بیماران بررسی گردید.   یافته ها   از ۷۶ کروموزوم مورد بررسی(۳۸ بیمار)، IVSII-۱ شایع ترین جهش با تعداد ۴۲ کروموزوم(۲۶/۵۵%) بود. به طور کلی آلل های β۰ در ۶۶ کروموزوم(۸۴/۸۶%) و آلل های β + در ۷ کروموزوم(۲۱/۹%) یافت گردید. ۶۱ کروموزوم(۲۶/۸۰%) نیز دارای پلی مورفیسم XmnI بودند. این پلی مورفیسم دارای پیوستگی بالایی با جهش های β º به ویژه IVSII-۱ بود. در هیچ موردی از IVSII-۱ ، پلی­مورفیسم Xmn I منفی(-/-) مشاهده نشد.   نتیجه گیری   به نظر می رسد که وجود پلی مورفیسم XmnI ، مهم ترین عامل کاهش شدت بالینی بیماران تالاسمی دارای جهش های شدید β º و به ویژه IVSII-۱ ، و ایجاد TI در ایران است.

Thalassemia intermedia, Globin, Mutation, Rflp, تالاسمی اینترمدیا, گلوبین, جهش, Rflp