جواد دوزنده
مهرداد روانشاد
سعید عامل جامه دار
فرزانه صباحی

چکید ه   سابقه و هدف   ویروس نقص ایمنی اکتسابی تیپ یک( HIV-۱ ) عامل ایجاد کننده سندرم نقص ایمنی اکتسابی انسانی”ایدز” می باشد. انتقال بیماری از طریق انتقال خون در دوره پنجره، در مراکز انتقال خون یک معضل جهانی محسوب می شود. علاوه بر این، نیاز مبرمی برای تشخیص سریع، حساس و دقیق عفونت HIV-۱ قبل از ظهور آنتی بادی در بدن فرد آلوده در بیمارستان ها و مراکز بهداشتی احساس می شود. تشخیص ژنوم ویروس HIV-۱ در نمونه های مشکوک، باعث جلوگیری از گسترش بیماری در جامعه و شیوع روز افزون بیماری خواهد بود. با استفاده از این روش می توان عفونت را در مراحل ابتدایی و قبل از ظهور آنتی بادی های اختصاصی تشخیص داد. هدف از این پژوهش طراحی روش بسیار حساس و سریع RT-Nested PCR جهت تشخیص عفونت HIV-۱ بود.   مواد وروش ها   پژوهش انجام گرفته از نوع بنیادی کاربردی بود. روش RT-Nested PCR به منظور جداسازی سکانسی حفاظت شده از بخش ژن gag در ویروس HIV-۱ طراحی و به کار گرفته شد. ابتدا با کمک روش ترانس کریپتاز معکوس، از روی ژنوم RNA ویروس، cDNA ساخته و پس از آن با روش Nested-PCR با استفاده از دو جفت آغازگر اختصاصی و در دو مرحله، قطعه ای از ژن مورد نظر ویروس HIV-۱ تکثیر داده شد و با کمک الکتروفورز، محصولات PCR مورد بررسی قرار گرفت. نتایج به دست آمده با کمک آزمون ANOVA و نرم افزار آماری SPSS تجزیه و تحلیل گردید.   یافته ها   تعداد ۲۵ نمونه سرمی از مراحل مختلف عفونت(شامل مراحل بدون علامت، علامت دار و ایدز) و هم چنین ۱۵ نمونه پانل استاندارد و ۲۰ نمونه سرمی منفی جمع آوری شد و با روش فوق مورد بررسی قرار گرفت. در تمام موارد مثبت، باند مورد نظر بر روی ژل آگارز مشاهده شد، ضمن این که در هیچ کدام از نمونه های منفی، باندی مشاهده نگردید.   نتیجه گیری   بر اساس نتایج به دست آمده در این پژوهش، نشان داده شد که روش راه اندازی شده دارای حساسیت و اختصاصیت بالایی جهت تشخیص عفونت ویروس HIV-۱ می باشد. هم چنین با توجه به حساسیت روش، به نظر می رسد که ژنوم ویروسی را می توان قبل از تغییرات سرمی و ظهور آنتی بادی ها تشخیص داد و از این رو می توان دوره پنجره تشخیص عفونت را کوتاه تر کرد.   کلمات کلیدی : PCR دوگانه، RT-PCR ، ویروس نقص ایمنی اکتسابی انسانی تیپ یک، ژن gag

Nested PCR, RT-PCR, HIV-۱, Gag gen, PCR دوگانه, RT-PCR, ویروس نقص ایمنی اکتسابی انسانی تیپ یک, ژن gag