S.Sh. سید شهاب الدین موسوی مطلق
H. دکتر حوری رضوان
A.A. دکتر علی اکبر پورفتح اله
M.K. دکتر میرکامران موسوی حسینی

چکیدهسابقه و هدف بیماری هموفیلی B ، به علت کاهش یا عدم وجود فاکتور IX  انعقادی می باشد. روش درمان انتخابی برای این بیماران، استفاده از فاکتور IX است که تا حد امکان خالص شده باشد، لذا محققین درصدد تفکیک و خالص سازی پروتئین های پلاسمایی برآمده اند. از روش های رایج جهت تخلیص فاکتور IX می توان استفاده از کروماتوگرافی تعویض یونی را نام برد. ولی از دو دهه قبل به تدریج کروماتوگرافی تمایلی نیز به کار گرفته شده است.هدف از این تحقیق در مرحله اول یافتن میزان خالص سازی فاکتور IX با استفاده از کروماتوگرافی تمایلی هپارین (به عنوان روش تکمیلی) و سپس مقایسه آن با سیستم کروماتوگرافی تعویض یونی با استفاده از DEAE بوده است. مواد و روش هامطالعه انجام شده از نوع تجربی بود. به منظور تهیه فاکتورIX انعقادی از ستون XK-۱۶ و ژل های DEAE- سفاروز و هپارین- سفاروز استفاده گردید. برای اندازه گیری فعالیت انعقادی، کیت پلاسمایی فاقد فاکتور IX و برای اندازه گیری میزان آنتی ژن، کیت الیزا مورد استفاده قرارگرفت.یافته ها فعالیت ویژه فاکتور IX و در نهایت میزان خالص سازی آن نسبت به پلاسما در کلیه مراحل کار مشخص گردید که با اضافه شدن یک مرحله کروماتوگرافی تمایلی (هپارین- سفاروز) به روش تهیه فاکتور IX، میزان فعالیت ویژه فاکتور IX از IU/mg ۱/۳ به IU/mg ۲۹ افزایش یافت و میزان خلوص آن در مقایسه با پلاسما حدود۱۴۵۰ برابر شد. درحالی که در استفاده تنها از کروماتوگرافی تعویض یونی (DEAE- سفاروز)، خلوص فاکتور IX حدود ۱۵۵ برابر پلاسما می باشد.نتیجه گیری نتایج این بررسی نشان می دهد که اضافه نمودن یک مرحله کروماتوگرافی تمایلی با استفاده از هپارین، در افزایش درجه خلوص و فعالیت ویژه این پروتئین پلاسمایی نقش چشمگیری داشته است.کلمات کلیدی:  کروماتوگرافی تمایلی هپارین، فاکتور IX انعقادی، هموفیلی B، کروماتوگرافی تعویض یونی

Heparin affinity chromatography, Factor IX, Hemophilia B, Ion exchange, کروماتوگرافی تمایلی هپارین, فاکتورIX انعقادی, هموفیلی B, کروماتوگرافی تعویض یونی