عنایت اله شادمند - دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی جهرم
کاووس صلح جو - دانشیار دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی جهرم
اکبر هاشمی طیر - استادیار دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی جهرم

چکیده سابقه و هدف ژل پلاکتی غنی از فاکتورهای رشد با ماهیت ترمیمی می باشد و در اکثر جراحی ها برای درمان انواع نقائص بافتی استفاده می شود. در این مطالعه تاثیر ژل پلاکتی اتولوگ در ترمیم زخم های لیشمانیوز جلدی مورد ارزیابی قرار گرفت. مواد و روش ها در این مطالعه کارآزمایی بالینی، ۱۵ بیمار مبتلا به لیشمانیوز جلدی به طور تصادفی وارد مطالعه شدند و به مدت ۲ ماه مورد ارزیابی قرار گرفتند. بیماران دارای بیش از یک زخم جلدی بودند که یکی از زخم ها به عنوان کنترل و دیگری را به عنوان مداخله مورد بررسی قرار دادیم. گروه کنترل تحت درمان روتین گلوکانتیم قرار گرفته و گروه مداخله علاوه بر درمان معمول، فرآورده ژل پلاکتی را نیز دریافت نمودند. ژل پلاکتی به صورت هفته ای یک بار و تا حداکثر ۷ بار در محل زخم مورد استفاده قرار گرفت. اساس پاسخ به درمان به صورت تشکیل نسج گرانولاسیون قابل مشاهده توسط پزشک معالج و اپیتلیزاسیون بود. یافته ها استفاده از ژل پلاکتی اتولوگ در زخم های گروه مداخله، در ۶۶% موارد با بهبودی کامل و سریع تر زخم همراه بود و ۳۴% زخم ها نیز بهبودی نسبی داشتند. در طول ۲ ماه ارزیابی، هیچ کدام از زخم های گروه کنترل با بهبودی کامل همراه نبود. در گروه مداخله، میانگین مساحت زخم در هفته اول ۹/۱۴۸ ± ۶/۱۶۰ میلی متر مربع و در هفته هشتم به میزان ۶/۱۲۱ ± ۹/۸۶ میلی مترمربع رسید که این تغییر نزولی از نظر آماری معنادار بود (۰۰۱/۰>p). نتیجه گیری ژل پلاکتی می تواند در ترمیم زخم و رفع اسکار زخم های ناشی از لیشمانیوز جلدی موثر باشد.

Key words: Platelets, Growth Factors, Leishmaniasis, Wound Healing, کلمات کلیدی: پلاکت ها, فاکتورهای رشد, لیشمانیوز, ترمیم زخم