فعالیت ماگمایی بازالتی منطقه حلب- نوبران: مثالی از فعالیت ماگمایی کرتاسه پسین در کمان ماگمایی ارومیه- دختر

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: مجله بلورشناسی و کانی شناسی ایران، دوره: 31، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_IJCM-31-3_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 79
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محسن مرتضوی راوری

Department of Geology, University of Hormozgan, Bandarabbas, Iran

فریبا جمشیدی

Department of Geology, University of Hormozgan, Bandarabbas, Iran

عباس آسیابانها

Department of Geology, Faculty of Sciences, Imam Khomeini International University, Qazvin, Iran.

چکیده

فعالیت ماگمایی بازیک کرتاسه پسین در بخش شمالی کمان ماگمایی ارومیه- دختر شامل سنگ­های بازالتی و آندزیت بازالتی آهکی قلیایی (دگرگونه) است که گاه همراه با سنگ­های مختلف آذرآواری و رسوبی تشکیل شده­اند. این سنگ­ها با الگوهای زمین­شیمیایی مشابهی شامل غنی­شدگی عناصر خاکی­نادر سبک(LREE)  و سنگ دوست بزرگ یون(LILE)  و تهی­شدگی از عناصر با شدت میدان بالا (HFSE; Nb, Ta, Ti) مشخص می­شوند. این شواهد زمین­شیمیایی بیانگر فعالیت ماگمایی در ارتباط با قوس­های آتشفشانی و محیط فرورانش هستند. افزون بر این، الگوهای تقریبا مسطح عناصر خاکی نادر سنگین (HREE)، الگویی مشابه بازالت­های جزایر اقیانوسی (OIB) را به یاد می­آورند. سنگ­های بازالتی مورد بررسی با نسبت­های اولیه ۸۷Sr/۸۶Sr از ۷۰۴۰۴/۰ تا ۷۰۴۱۴/۰ و مقادیر مثبت و یکنواخت (t) εNd از ۱ تا ۴/۴ مشخص می­شوند، که بیانگر ترکیب گوشته­ای خاستگاه این سنگ­هاست. مدلسازی عناصر کمیاب و ایزوتوپی نشان می­دهد که سنگ­های مورد بررسی از ذوب بخشی یک گوشته سنگ کره ای دگرنهاده در عمق تغییر اسپینل به گارنت شکل گرفته­اند. فعالیت ماگمایی در این منطقه به احتمال بسیار در یک محیط آتشفشانی کمانی ناشی از بالا آمدن سست کره در پاسخ به عقبگرد سنگ کره اقیانوسی و در نتیجه کشش صفحه بالایی در ۸۰ میلیون سال پیش انجام شده است.

کلیدواژه ها

Cretaceous volcanic rocks, Urumieh-Dokhtar Magmatic Arc, extensional regime, Lithospheric mantle, Subduction related components, سنگ های آتشفشانی کرتاسه؛ کمان ماگمایی ارومیه-دختر؛ نظام کششی؛ گوشته سست کره ای؛ اجزای در ارتباط با فرورانش.

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.