رهیافت قرآنی علامه طباطبایی در تبیین مفهوم اجابت دعا

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: دوفصلنامه علمی دعاپژوهی، دوره: 2، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_DUA-2-3_011
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 124
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

حسن سجادی پور

استادیار گروه معارف اسلامی دانشگاه بوعلی سینا، همدان

محمدجواد دکامی

استادیار گروه معارف اسلامی دانشگاه بوعلی سینا، همدان

اکبر عروتی موفق

دانشیار گروه معارف اسلامی دانشگاه بوعلی سینا، همدان

محمدعلی ایزدی

استاد یار گروه معارف اسلامی، دانشگاه بوعلی سینا همدان

چکیده

دعا یکی از مفاهیم مهم دینی، و از جمله کنش های قلبی و قالبی انسان موحد برای رفع نیازها، خروج از نقص ها و اوج گیری به سوی کمال است. عالمان اسلامی در تحلیل ابعاد مختلف دعا، به مدد آیات و روایات، کوشش ها نموده و نکته سنجی ها داشته اند. در میان جنبه های مختلف دعا، تبیین دقیق مفهوم اجابت که در واقع ثمره دعا و علت غایی آن است، از اهمیت بسیاری برخوردار است. علامه طباطبایی، با رهیافتی قرآنی، مفهوم اجابت دعا را بر بستر معارف وحیانی و ذوق فلسفی و عرفانی، و در بافتار باور به نظام احسن که محفوف به روابط علی در شبکه اسباب می باشد، موشکافانه به بحث نشسته است. در رهیافت قرآنی علامه، و بر اساس مبانی عقلی و نقلی، پروردگار متعال، ذاتی است همواره معطی و مجیب که هیچ گونه مانعی از جانب او برای اجابت دعا متصور نیست. در این صورت جای این پرسش باقی است که چرا همواره و بدون تخلف دعای داعیان را به اجابت نمی رساند؟ پاسخ تحلیلی این موضوع به طور عمده منوط به بررسی منشا نیازورزی و دعای انسان است که آیا خاستگاهی فطری و توحیدی دارد، یا منشای توهمی و اسباب گرا. علامه با ترسیم دقیق نظام اسباب و در عین حال نفی کلی استقلال از آن، و نیز با تبیین چیستی نیازهای فطری انسان، ثمره دعا با خاستگاه نخست را اجابت قطعی، و دستاورد دومی را اجابتی ممکن و محتمل، و نه ضروری و قطعی، دانسته است.

کلیدواژه ها

دعا, اجابت دعا, قرآن, المیزان, علامه طباطبایی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.