مستانه علایی - استادیار مرکز تحقیقات انتقال خون موسسه عالی آموزشی و پژوهشی طب انتقال خون
مریم زادسر - استادیار مرکز تحقیقات انتقال خون موسسه عالی آموزشی و پژوهشی طب انتقال خون
عباس آقایی - مرکز تحقیقات انتقال خون موسسه عالی آموزشی و پژوهشی طب انتقال خون
اسماعیل پوریانی - مرکز تحقیقات انتقال خون موسسه عالی آموزشی و پژوهشی طب انتقال خون و اداره کل انتقال خون مازندران

چکیده سابقه و هدف ویروس هپاتیتB  از عوامل مهم بیماری های منتقله از راه خون و از مسائل مهم درسلامت خون و بهداشت جامعه است. فراوانیHBsAg  مثبت در میان اهداکنندگان مناطق مختلف ایران متفاوت است. این مطالعه به منظور تعیین فراوانی اهداکنندگان HBsAg مثبت و فاکتورهای خطر احتمالی در اهداکنندگان استان مازندران  در سال ۱۳۹۳ انجام شد. مواد و روش ها در یک مطالعه توصیفی و مقطعی، اطلاعات دموگرافیک، سوابق اهدا و نتیجه آزمایش های سرولوژیک اهداکنندگان خون کامل استان مازندران در سال ۱۳۹۳ از نرم افزار " نگاره" گردآوری؛ ثبت و در ۱۶SPSS  وارد شد. اهداکنندگان HBsAg مثبت فراخوان شده و مورد مشاوره بعد از آزمایش تاییدی قرار گرفتند. عوامل خطر احتمالی ابتلا به هپاتیتB  ارزیابی شد. آزمون های۲χ و T مستقل برای تحلیل داده ها استفاده شد. یافته ها از ۱۳۱۹۵۰ اهداکننده خون کامل، ۱۷۴ مورد HBsAg مثبت به دست آمد. میزان معافیت از اهدا ۶/۱۶% بود. بیشترین تعداد موارد مثبت در بابل و کمترین تعداد در گلوگاه یافت شد. ۹۵% موارد مثبت در اهداکنندگان بار اول(۰۰۰۱/۰ p<) و هم چنین نزدیک به ۹۵% موارد مثبت در مردان مشاهده شد. عوامل خطر شامل اهدای بار اول، سن بالاتر و سطح تحصیلات پایین تر بودند. وضعیت تاهل و جنسیت تفاوت معنادار نداشت. در مشاوره پس از اهدا، بیشترین عوامل خطر احتمالی شامل سابقه دندانپزشکی غیر ایمن و به دنبال آن تماس جنسی غیر ایمن بود. نتیجه گیری میزان HBsAg مثبت در اهداکنندگان مازندران مشابه آمار کل کشور است(۱۳/۰%). عوامل دموگرافیک مرتبط نیز به جز تاهل و جنسیت مشابه سایر مطالعه ها بود.

Key words: HBsAg, Blood Donors, Risk Factors, Blood Safety, Iran, کلمات کلیدی: HBsAg, اهداکنندگان خون, عوامل خطر, سلامت خون, ایران