افسانه آقائی - استادیار مرکز تحقیقات انتقال خون موسسه عالی آموزشی و پژوهشی طب انتقال خون

چکیده سابقه و هدف صنعت پلاسما در طی جنگ جهانی دوم و با نیاز به محصولات دارویی مشتق از پلاسما آغاز گردید. اکنون حدود ۳۰ محصول اصلی به صورت تجاری در دسترس می باشد که مهم ترین آن ها آلبومین، فاکتورهای انعقادی و ایمونوگلوبولین است. تقاضا برای این محصولات رو به افزایش است و این محصولات نه تنها در درمان بیماری­ها بلکه در تجارت جهانی نیز اهمیت ویژه­ای پیدا کرده است. هدف مقاله، نگاه مختصری به روند تحولات صنعت پلاسما در طی حدود هشتاد سال گذشته بوده است. مواد و روش ها این مطالعه مروری، از طریق جستجوی مقالات در پایگاه های اطلاعاتی Scopus ، PubMed ، Google Scholar تقریبا از زمان پیدایش این صنعت یعنی از حدود دهه ۱۹۴۰ تا سال ۲۰۲۱، بر اساس جنبه هایی از سیر تکاملی صنعت پلاسما، هزینه تولید مشتقات پلاسمایی، پیشبرنده های صنعت پلاسما، ورود بخش خصوصی و بررسی هزینه و فایده انجام فرآیندهای غیرفعال سازی ویروسی انتخاب گردیده است. یافته ها صنعت پلاسما در طی سالیان متمادی پیشرفت های شگرفی را تجربه کرده و با مشکلات عدیده ای نیز مواجه شده و علی رغم پیشرفت های بیوتکنولوژی، جهان معقتد است که این صنعت یک ضرورت منحصر به فرد در سلامت جوامع بشری به حساب می آید. تولید محصولات دارویی مشتق از پلاسما یک فعالیت پیچیده و شامل مراحل متعددی از واحدهای عملیاتی می باشد. نتیجه گیری در حال حاضر چالش­ها و فرصت­های بسیاری در آینده صنعت پلاسما وجود دارد. به نظر می رسد برخی مسائل نظیر ظهور پاتوژن های جدید، نیاز به محصولات جدید و یا پتانسیل ایجاد بازارهای مصرف جدید، چالش­های این صنعت در آینده باشد. از طرف دیگر افزایش فزاینده تقاضای مصرف می­تواند برای تغییر در استراتژی­های موجود و بهینه­سازی مصرف فرصت مناسبی را فراهم سازد. هم چنین توسعه روش­های نوترکیب جایگزین مناسبی برای این محصولات ایجاد می­کند. پتانسیل­ استفاده از پلاسماهای مازاد برای تولید بومی، فرصت مناسبی را در اختیار کشورهای در حال توسعه قرار می­دهد.

Plasma, Industry, Albumin, پلاسما, صنعت, آلبومین