آزاده محمودی - گروه ژنتیک و به نژادی, دانشکده کشاورزی ,دانشگاه زنجان
بهرام ملکی - گروه ژنتیک و به نژادی, دانشکده کشاورزی ,دانشگاه زنجان
علی عمارلو - گروه پژوهشی بیوتکنولوژی، پژوهشکده فناوری های نوین زیستی دانشگاه زنجان

گیاه جینکو بیولوبا یکی از قدیمی­ترین موجودات زنده روی کره زمین است که به همین دلیل به فسیل زنده نیز شهرت دارد. این گیاه بومی کشور چین است و به واسطه ترکیبات ارزشمندی که در خود دارد نظیر جینکولیدها و بیلوبالید از دیرباز در طب سنتی چینی مورد استفاده بوده است. توجه جهانی به این گیاه اثرگذار در درمان، کنترل و حتی پیشگیری از طیف گسترده­ای از بیماری­ها نظیر دیابت، آلزایمر، ناتوانی­های جنسی، اختلالات تمرکز، بیماری­های عروقی و ایمنی باعث شده که کشورها به روش­های مبتنی بر بیوتکنولوژی جهت کشت آزمایشگاهی این گیاه ارزنده روی بیاورند. اولین گزارشات موفق علمی مبنی بر به کار بستن روش­های زیست فناوری در کشت جینکو به سال ۱۹۴۹ میلادی برمی­گردد، در سال­های پس از آن نیز روش­های مختلفی مورد بررسی قرار گرفتند که گرچه برخی با شکست روبه رو شد اما برآیند کلی این مطالعات به نتایج ارزنده­ای منتج شد که امروزه سنگ بنای کشت گسترده جینکو در جهان هستند. در این مقاله پیشینه و خاستگاه درخت جینکو همراه با بررسی نتایح گزارشات علمی منتشر شده جهانی در خصوص استفاده از بیوتکنولوژی در کشت و تکثیر آن در بازه زمانی ۱۹۵۷ تا سال۲۰۲۰ مورد بحث و بررسی قرار می­گیرد.

جینکوبیلوبا, زیست فناوری, جینکولید, بیلوبالید, کوتیلدون