بررسی تعاملات بین گونه ای بخش زیرزمینی در کشت مخلوط گیاه سویا (Glycine max (L.) Merrill) و دان سیاه (Guizotia abyssinica Cass.)
- سال انتشار: 1402
- محل انتشار: فصلنامه بوم شناسی کشاورزی، دوره: 15، شماره: 3
- کد COI اختصاصی: JR_AGRY-15-3_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 75
نویسندگان
گروه زراعت، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران
گروه زراعت دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران
پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری طبرستان، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران.منابع طبیعی ساری
گروه زراعت، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران.
چکیده
ارتباط بین گونهای گیاهان در بخش زیرزمینی یک موضوع کلیدی جهت شناسایی ساز و کار رقابت و بهرهوری در کشت مخلوط است. بنابراین، به منظور ارزیابی تعاملات بخش زیرزمینی در نسبتهای مختلف کشت مخلوط گیاه دانسیاه (Guizotia abyssinica Cass) و سویا (Glycine max (L.) Merrill) آزمایشی در دو سال زراعی (۹۷- ۱۳۹۶و ۹۸- ۱۳۹۷) و به صورت طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل نسبتهای کاشت ۰:۱۰۰، ۲۵:۷۵، ۵۰:۵۰، ۷۵:۲۵ و ۱۰۰:۰ (به ترتیب دانسیاه- سویا) به روش جایگزینی بودند. بر اساس نتایج به دست آمده، نسبتهای مختلف کاشت اثر معنی داری بر درصد نیتروژن حاصل از تثبیت بیولوژیکی، میزان فعالیت کل میکروبی خاک، فعالیت ریشه و مقدار فنول و فلاونوئید موجود در عصاره ریشه گیاه دانسیاه داشتند. تمامی نسبتهای مختلف کشت مخلوط در مقایسه با تیمار کشت خالص دارای قابلیت تثبیت بیولوژیکی نیتروژن بیشتری بودند. بیشترین افزایش درصد نیتروژن حاصل از تثبیت بیولوژیکی در هر دو سال زراعی مربوط به مرحله ۹۰ روز پس از کاشت بود. در این مرحله نسبت کاشت ۵۰:۵۰ به ترتیب در سالهای مورد مطالعه با میانگین ۴۶/۸۵ و ۵۸/۹۱ درصد بیشترین درصد نیتروژن حاصل از تثبیت بیولوژیکی را در اختیار داشت. علاوه بر مطالب مذکور مجموع فعالیت کل میکروبی خاک در نسبتهای مختلف کشت مخلوط بیشتر از کشت خالص گیاهان مورد مطالعه بود و در مرحله ۶۰ روز پس از کاشت نسبت کاشت ۵۰:۵۰ با میانگین ۵۶/۳۴ (g.Fluorecsceine.g-۱.h-۱μ) دارای بیشترین میزان فعالیت میکروبی خاک بود. همچنین گیاه دانسیاه در نسبتهای مختلف کشت مخلوط ضمن افزایش فعالیت ریشه از میزان فنل و فلاونوئید بیشتری نیز در عصاره ریشه برخوردار بود. نسبتهای مختلف کشت مخلوط نیز از نظر تولید ترکیبات ثانویه موفقتر از کشت خالص گیاه دانسیاه عمل کردند. در نهایت، افزایش معنیداری درصد نیتروژن حاصل از تثبیت بیولوژیکی و علاوه بر آن فعالیت بیشتر ریشه گیاه دانسیاه به عنوان گیاه مکمل در نسبتهای کشت مخلوط میتواند نقش مهمی در پویایی تعاملات بینگونهای در بخش زیرزمینی در الگوی کشت مخلوط داشته باشد.کلیدواژه ها
ترکیبات ثانویه, عصاره ریشه, فعالیت کل میکروبی خاک, نیتروژن حاصل از تثبیت بیولوژیکاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.