سعید راسخی - عضو هیات علمی گروه اقتصاد دانشگاه مازندران
میلاد شهرازی - دانشگاه مازندران
زهرا علمی - دانشگاه مازندران

تاکنون از روش‎های متعددی برای کشف حبابهای قیمتی در بازارهای دارایی استفاده شده است. با توجه به انتقادات وارد بر آزمونهای پیشین، در تحقیق حاضر، از آزمونهای‎‎ ریشه واحد راست دنباله سوپریمم دیکی- فولر تعمیمیافته (SADF) و سوپریمم عمومی دیکی-فولر تعمیمیافته (GSADF) جهت کشف و تعیین دورههای حبابی در بازار بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی ۱۳۹۴:۱۰- ۱۳۸۱:۰۱ استفاده گردیده است. برخلاف روشهای متعارف تشخیص حبابهای قیمتی، این آزمونها قابلیت بررسی رفتار انفجاری، تشخیص وجود چندین حباب در یک دوره زمانی و برآورد تاریخ دقیق ایجاد و نیز ریزش هر یک از حبابها را فراهم می‎کنند. نتایج حاصل از اجرای آزمونها، رفتار انفجاری و وجود حباب‎های چندگانه در بازار سهام ایران را تایید میکند. به علاوه، هر سه شاخص مورد ارزیابی (شاخص های کل قیمت، قیمت به سود و کل قیمت واقعی) به طور مشترک وجود حباب در بازههای زمانی ۱۳۸۲:۰۵-۱۳۸۲:۰۳، ۱۳۸۸:۰۸-۱۳۸۸:۰۶ و ۱۳۸۹:۱۲-۱۳۹۰:۰۲ را نشان میدهند. همچنین، بر اساس هر سه شاخص، بازار سهام ایران در سال ۱۳۹۴ حبابی نبوده است.

دوره های حباب, آزمونهای ریشه واحد راست دنباله, بازار بورس اوراق بهادار تهران