تاثیر جذب سرریز دانش بر توسعه بانکی کشورهای منتخب دارای فراوانی منابع طبیعی
- سال انتشار: 1398
- محل انتشار: فصلنامه اقتصاد مقداری، دوره: 17، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_JQE-17-1_003
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 125
نویسندگان
استاد گروه اقتصاد، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران
استادیار موسسه آموزش عالی طلوع مهر، قم، ایران
دانشجوی دکتری اقتصاد بخش عمومی، دانشکده اقتصاد و علوم اجتماعی دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران.
چکیده
توسعه بخش بانکی به عنوان یکی از ابعاد توسعه بخش مالی نقش مهمی در تقویت حس سپردهگذاری مردم برای هدایت پساندازهای آنان به سمت فعالیتهای تولیدی ایفا میکند. لذا توجه به عوامل تعیینکننده این بخش از توسعه مالی لازم به توجه است که در این پژوهش، جذب سرریز دانش از اهمترین عوامل موثر بر توسعه بخش بانکی، مورد توجه قرار گرفته که از توجه پژوهشگران و دولتمردان دور مانده است.از جمله عوامل مهم و تآثیرگذار بر فعالیت های نوآورانه، سرریزهای دانش(فناوری) از طریق واردات کالاهای واسطه ای است.اهمیت تاثیرگذاری سرریز فناوری به میزان جذب آن است و جذب سرریز فناوری به کیفیت سرمایه انسانی بستگی دارد. زیرا، خصوصیات کیفی نیروی انسانی باعث استفاده مطلوب از فناوری های خارجی و همچنین افزایش قدرت خلق طرح های جدید و انتقال فناوری از کالاهای وارداتی حامل دانش به تولید خدمات جدید و نوین در عرصه بانکی می گردد. بنابراین، جذب سرریز فناوری(از کانال واردات کالاهای واسطه ای و سرمایه ای)، امکان ارائه خدمات نوین بانکی به مشتریان بانکی را تسهیل می کند. از سوی دیگر، جذب سرریز فناوری به عنوان یکی از مهمترین مولفههای مهم در رشد اقتصادی مستمر و باثبات منجر به کاهش هزینهها، افزایش کیفیت و بهبود توزیع کالاها، افزایش بهرهوری و افزایش مزیت نسبی بنگاه ها می گردد. در نتیجه، بهرهگیری از اثرات جذب سرریز فناوری و کسب منافع ناشی از واردات کالاهای سرمایهای و واسطهای از شرکای خارجی منجر به افزایش تمایل پساندازکنندگان در جهت سرمایه گذاری و پسانداز می گردد. بدین ترتیب، جذب سرریز فناوری منجر به توسعه بخش بانکی میگردد. لذا پژوهش حاضر به بررسی تاثیر جذب سرریز دانش بر اعتبارات اعطایی به بخش خصوصی از سوی بانکها به عنوان شاخص توسعه بخش بانکی در کشورهای منتخب دارای فراوانی منابع طبیعی طی دوره ۲۰۱۵-۱۹۹۶ با استفاده از روش گشتاورهای تعمیم یافته (GMM) میپردازد. بر اساس نتایج پژوهش ضریب متغیر توسعه بخش بانکی با یک وقفه مثبت است. این نتیجه نشان از پویایی توسعه بخش بانکی در طی زمان است، به طوری که کارکرد بخش بانکی در دوره جاری به دوره بعد نیز گسترش می یابد. تاثیر اثر متقابل سرریز دانش در سرمایه انسانی به عنوان شاخص جذب سرریز دانش بر توسعه بخش بانکی مثبت است چرا که نیروی کار آموزشدیده و ماهر میتواند با جذب سرریز فناوری از شرکای تجاری (از کانال واردات) دارای فعالیتهای تحقیق و توسعه بالا سبب خلق، کسب و انتشار دانش در راستای توسعه بخش بانکی شود چرا که افراد تحصیلکرده و آموزش دیده با تسهیل در کسب و خلق فناوری منجر به کاهش هزینههای خدمات بانکی و ایجاد خلاقیت و نوآوری در خدمات بانکی میگردند و زمینه را برای افزایش تمایل سرمایه داران و پساندازکنندگان در جهت سرمایهگذاری و پسانداز فراهم نموده و بدین ترتیب سبب توسعه بخش بانکی میشوند. همچنین متغیرهای نرخ سود بانکی واقعی، تولید ناخالص داخلی سرانه و شاخص قیمت مصرفکننده نیز تاثیر مثبت بر توسعه بخش بانکی دارند و متغیر نرخ ارز نیز تاثیر بیمعنا بر توسعه بخش بانکی کشورهای منتخب دارای منابع طبیعی دارد. بنابراین متناسب با واقعیت موجود مشاهده میشود هنوز در کشور مورد مطالعه، بخش بانکی از عملکرد مناسبی برخوردار نیست و تاثیر آن بر رفاه و رشد اقتصادی به وضوح دیده میشود.در راستای ارتقاء بخش بانکی کشورهای دارای منابع طبیعی پیشنهادات زیر ارائه میگردد: ü ایجاد فضای مناسب برای جذب دانش و فناوری حاصل از فعالیتهای تحقیق و توسعه خارجی از کانال واردات کالاهای واسطهای و سرمایهای در راستای ارتقاء کیفیت و مزیت نسبی بخشهای تولیدی و دستیابی به رشد اقتصادی مستمر و باثبات که مسبب توسعه بخش بانکی و فراهم نمودن پسانداز و سرمایهگذاری است. ü تقویت کیفیت آموزش منابع انسانی برای جذب سرریز دانش در جهت ارائه خدمات نوین بانکی از طریق هدایت ثروتهای تجدیدناپذیر(درآمدهای ارزی حاصل از منابع طبیعی) به ثروتهای تجدیدپذیر در راستای توسعه بخش بانکی.کلیدواژه ها
جذب سرریز دانش", توسعه بخش بانکی", فراوانی منابع طبیعیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.