گیلانه، رقم جدید برنج با زمینه ژنتیکی ارقام بومی ایرانی

  • سال انتشار: 1397
  • محل انتشار: مجله یافته های تحقیقاتی در گیاهان زراعی و باغی، دوره: 7، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_RAFHC-7-2_013
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 63
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مهرزاد اله قلی پور

بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، موسسه تحقیقات برنج کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رشت. ایران.

مسعود کاوسی

بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، موسسه تحقیقات برنج کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رشت. ایران.

فرزاد مجیدی

بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، موسسه تحقیقات برنج کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رشت. ایران.

محمدرضا یزدانی

بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، موسسه تحقیقات برنج کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رشت. ایران.

ناصر شرفی

بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، موسسه تحقیقات برنج کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رشت. ایران.

حمید شفیعی ثابت

بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، موسسه تحقیقات برنج کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رشت. ایران.

چکیده

ارقام برنج محلی ایرانی ضمن برخورداری از سازگاری وسیع در شرایط مختلف محیطی، بدلیل ویژگی های کیفیت دانه و پخت مطلوب به عنوان یک منبع با ارزش در ایجاد جمعیت ها یا صلاحی به حساب می آیند. نیاز آبی کمتر و بالا بودن کیفیت پخت و بازارپسندی ارقام محلی از دلایل مهم کشت این ارقام در مناطق شمالی و حتی سایر استان هامی باشد. بنابراین دستیابی به ارقام مشابه ارقام محلی با دوره رشد و نیاز آبی کمتر ودارا بودن کیفیت پخت مطلوب با عملکرد مناسب و مقاوم به خوابیدگی از اولویت های مهم تحقیقاتی به شمارمی آید. در فرآیند معرفی رقم گیلانه، جمعیت های اصلاحی مختلف با انجام تلاقی های ساده و برگشتی با استفاده از ارقام محلی و دو رقم اصلاح شده تشکیل و طی سال های ۱۳۸۵ الی ۱۳۸۹ خالص سازی لاین ها جهت دسترسی به لاین های پا کوتاه و زودرس مشابه ارقام محلی انجام شد. گزینش از هر جمعیت با استفاده از روش اصلاحی شجره ای صورت گرفت که منجر به انتخاب ۶۱ لاین امید بخش شد. لاین های انتخابی به همراه سه لاین حاصل از تلاقی برگشتی طی سال های ۱۳۹۰ و ۱۳۹۱ از نظر خصوصیاتی مانند عملکرد، ارتفاع بوته، زود رسی و صفات کیفی نظیر میزان آمیلوز مورد بررسی قرار گرفتند. ازمجموع ۶۴ لاین، تعداد ۱۰ لاین امید بخش انتخاب و به همراه دو رقم صالح و آبجی بوجی به عنوان شاهد طی سال های ۱۳۹۳-۱۳۹۲ در آزمایش سازگاری و پایداری با استفاده از روش GGEbiplot مورد بررسی قرار گرفتند که منجر به گزینش لاین حاصل از تلاقی برگشتی بین دو رقم صالح و آبجی بوجی شد. لاین مذکور با عملکرد دانه ۲۵/۵ تن در هکتار، وزن صد دانه ۲/۵۵ گرم، تعداد دانه پر ۱۲۷/۵ عدد، ارتفاع بوته ۱۰۷/۵ سانتی متر، طول دوره رشد ۱۱۲/۵ روز و میزان آمیلوز ۲۰/۵ درصد ضمن برتری نسبت به والدین خود جزء ارقام زودرس و پاکوتاه محسوب شده و از کیفیت پخت مشابه ارقام محلی ایرانی برخوردار می باشد. رقم جدید در سال زراعی ۱۳۹۵ به نام گیلانه به جامعه کشاورزی معرفی شد.

کلیدواژه ها

برنج, آبجی بوجی, صالح, گیلانه, زودرسی, تلاقی برگشتی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.