ارزیابی فصلی شاخص های جوی آتش سوزی (FWI) جنگل در نواحی رویشی ایران با کاربست برونداد همادی ECMWF-ERA۵

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: مجله فیزیک زمین و فضا، دوره: 49، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_JESPHYS-49-3_015
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 51
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

Kobra Shojaeizadeh

گروه جغرافیا، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

Mahmoud Ahmadi

گروه جغرافیا، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

Abbas Ali Dadashi-Roudbari

گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.

چکیده

روند آتش سوزی جنگل در سال های اخیر از نظر تعداد و همچنین مساحت در عرصه های طبیعی ایران افزایش قابل توجهی پیدا کرده است. لذا تهیه نقشه خطر آتش سوزی مناطق آسیب پذیر و تعیین نواحی با ریسک بالای آتش سوزی لازم و ضروری است. هدف از این پژوهش ارزیابی و مقایسه محصولات همادی آتش سوزی جوی FWI منتج شده از پایگاه ECMWF-ERA۵ در نواحی رویشی ایران است. برای دستیابی به این هدف از محصول ترکیبی ماهواره ای مناطق سوخته شده (FireCCI ۵.۱.۱) با تفکیک افقی ۲۵/۰ درجه قوسی طی بازه زمانی ۲۰۲۰-۲۰۰۱ و شاخص های DC، DMC، FFMC، BUI، ISI و FWI با تفکیک افقی ۵/۰ درجه قوسی طی دوره آماری (۲۰۲۰-۱۹۸۱) استفاده شده است. نتایج نشان داد، آتش سوزی در نواحی رویشی ایران فصلی بوده و بیشتر در فصل تابستان و سپس پاییز رخ می دهد. بیشترین سطح سوخته شده فصل تابستان و پاییز به ترتیب مربوط به ارسباران با ۱۰۲ هکتار و زاگرس ۱/۱۸ هکتار است. پایین ترین سطح سوخته شده نیز در ناحیه ایرانی-تورانی مشاهده شد. بر اساس شاخص های رطوبتیDC ،DMC  و FFMC کاهش رطوبت مواد سوختنی ناشی از افزایش دما و کاهش بارش در تمامی نواحی رویشی ایران به ویژه در فصل پاییز و تابستان مشاهده می شود. شاخص DC دارای بالاترین مقادیر در بین شاخص های رطوبتی است به گونه ای که مقادیر آن از۷/۳۵۸ تا ۷/۱۲۲۱ به ترتیب در ناحیه رویشی ارسباران تا خلیج-عمانی متغیر است. شاخص های رفتار و گسترش آتش سوزی شامل BUI، ISI وFWI  در شناسایی مناطق دارای خطر آتش سوزی کارایی مناسبی در فصل بهار داشتند. شاخصDMC  با ۸۰/۰ بالاترین همبستگی را با مناطق سوخته شده نشان داد.

کلیدواژه ها

شاخص خطر آتش سوزی, رخداد آتش سوزی, کد خشکسالی, مواد سوختنی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.