نسبت اخلاق و سیاست در گفتمان های اندیشه ای معاصر ایران

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: فصلنامه علمی پژوهشی متین (امام خمینی و انقلاب اسلامی)، دوره: 25، شماره: 98
  • کد COI اختصاصی: JR_MATIN-25-98_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 243
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

منصور انصاری

استادیار گروه اندیشه سیاسی پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی، تهران، ایران.

چکیده

: تاریخ اندیشه سیاسی نویسی در ایران تاکنون عمدتا از منظر رابطه سنت و مدرنیته نگاشته شده است و بدون اغراق می توان گفت که خود این شیوه نگارش اندیشه سیاسی به گفتمان مسلط و هژمونیک تبدیل شده است که امکان بروز گفتمان های دیگر را بر همین اساس سخت و دشوار کرده است. مقاله حاضر با روش توصیفی- تحلیلی در تلاش است تا از طریق بررسی نسبت اخلاق و سیاست پرتو تازه­ای به گفتمان­های اندیشه­ای ایران معاصر بیفکند: گفتمان اسلام سیاسی، لیبرالیسم و مارکسیسم. از لحاظ نظری، سه نسبت میان اخلاق و سیاست وجود دارد: متافیزیک حداکثری، متافیزیک حداقلی و عدم رابطه بین اخلاق و سیاست. یافته­های تحقیق نشان می­دهد که گفتمان اسلام­گرا از حیث نسبت اخلاق و سیاست، متافیزیک حداکثری است و از این رو خواهان دخالت حداکثری اخلاق­گرایانه در حوزه سیاست است؛ گفتمان لیبرالیسم ایرانی، از این حیث، متافیزیک حداقلی است و خواهان کمترین دخالت اخلاق­گرایانه در ساحت­هایی از زندگی بشری است. گفتمان مارکسیسم ایرانی با توجه به بنیادهای نظری خاصی که بر آنها استوار شده است، معتقد به جدایی حوزه اخلاق از سیاست است.

کلیدواژه ها

اخلاق, پست مدرنیته, سیاست, لیبرالیسم, مارکسیسم, متافیزیک حداقلی, متافیزیک حداکثری, مدرنیته

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.