حجیت استصحاب کلی از دیدگاه امام خمینی(س) و میرزا حسن بجنوردی
- سال انتشار: 1391
- محل انتشار: فصلنامه علمی پژوهشی متین (امام خمینی و انقلاب اسلامی)، دوره: 14، شماره: 56
- کد COI اختصاصی: JR_MATIN-14-56_001
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 73
نویسندگان
عضو هیات علمی گروه مطالعات زنان، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصاد، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران
استاد گروه فقه و مبانی حقوق و مدیر گروه حقوق و علوم سیاسی دانشگاه خوارزمی (تربیت معلم)
چکیده
در این مقاله استصحاب کلی از دیدگاه دو اصولی معاصر، امام خمینی و مرحوم میرزا حسن بجنوردی، مقایسه می شود. استصحاب کلی استصحاب مفهومی است که قابل صدق بر افراد کثیر است که بر مبنای مشهور اصولیین به سه نوع تقسیم می شود. امام خمینی استصحاب را در کلی نوع اول و کلی نوع دوم جاری می دانند. ایشان اشکال مهم وارد بر کلی نوع دوم را با قول به وحدت عرفیه پاسخ داده و سپس با بیان یک تفصیل که به اعتبار چگونگی لحاظ عرف نسبت به ویژگی های فردی یا قدر مشترک افراد است، کلی نوع سوم را تبیین می کنند. از دیدگاه ایشان در کلی نوع سوم اگر عرف، ویژگی های شخصی را مورد توجه قرار داده باشد، استصحاب جاری نیست ولی اگر ملحوظ عرف، قدر جامع افراد باشد، استصحاب جریان دارد. مرحوم میرزا حسن بجنوردی نیز جریان استصحاب را در کلی نوع اول و نوع دوم بلامانع دانسته و با قول به وحدت سنخیه موجود بین قضیه مورد یقین و قضیه مورد شک، اشکال اصلی وارد بر کلی نوع دوم را پاسخ می دهند. در کلی نوع سوم نیز با بیان اینکه ملاک، وحدت عرفیه است، تنها در صورتی که مراتب مشککه وجود داشته باشد استصحاب را جاری می دانند.کلیدواژه ها
استصحاب, استصحاب کلی, اصل سببی, اصل مسببی, وحدت سنخیه, وحدت عرفیهاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.