جایگاه عرف در حقوق با رویکردی بر اندیشه های امام خمینی(س)

زندگی اجتماعی انسان هاهمواره حقوقی را در پی داشته که انسان ها ملزم به رعایت آن بوده اند و پیش ازاینکه قانونگذار این حقوق را وضع کند به صورت عرف و عادت بین انسان ها رواج داشتهاست، این مطلب نشانه سابقه دیرینه عرف در مباحث حقوقی بوده و بیانگر اهمیت آن است.آنچه در ذهن شناخته شده و خرمندان آن را می پذیرند و نیز چیزی که عادت تمام یااکثریت افراد یک محل یا یک قوم در گفتار و رفتار معین است تا به آن حد که به مرور الزامآور شناخته شده، به شکل عرف تحقق می یابد. عرف از مسائل مهم حوزه حقوق است و می توانددر استنباط های فقهی و حقوقی و ارائه قرائت ها و تفسیرهای جدید حقوقی موثر باشد.با عنایت به این مهم در این مقاله برآنیم تا جایگاه عرف را در حقوق با توجه بهدیدگاه های امام خمینی(ره)، که به حق مجتهدی نواندیش و فقیهی نوپردازندکه در این زمینه نیز با ارائه نظرات متقن خود، راه را برای محققین و پژوهشگران اینحوزه فراهم نموده اند، بپردازیم. و به این نتیجه برسیم که عرف یکی از منابع حقوقبه شمار می رود و نقش عمده ای  را در ارائهراه حل های فقهی حقوقی و مسائل مستحدثه به عهده دارد.

کلیدواژه ها:

عرف ، بنای عقلا ، حقوق ، فقه ، عادت ، تفاهم عرفی ، رویه قضایی