بازخوانی قاعده نفی سبیل با رویکردی به اندیشه های امام خمینی(س)
- سال انتشار: 1391
- محل انتشار: فصلنامه علمی پژوهشی متین (امام خمینی و انقلاب اسلامی)، دوره: 14، شماره: 57
- کد COI اختصاصی: JR_MATIN-14-57_003
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 175
نویسندگان
عضو هیات علمی دانشگاه مفید قم.
پژوهشگر حوزه علمیه قم و دانشجوی کارشناسی ارشد معارف قرآن دانشگاه مفید.
چکیده
قاعده نفی سبیل از قواعد مهم فقهی است که در نگاه مشهور فقها مستند به آیات قرآن، اخبار مستفیض و اجماع است. فقها در موارد بسیاری این قاعده را مبنای استنباط احکام شرعی قرار داده اند. براساس مفاد این قاعده هرعملی که منجر شود کفار راهی برای سلطه و ولایت بر مومنان پیدا کنند حراماست. به مقتضای این قاعده هر عقد و پیمان و هر معامله، ایقاع و قراردادی که موجب علو و برتریکفار بر مومنانشود اعتبار حقوقی ندارد. در این مقاله به بحث از مفهوم و مفاد قاعده نفی سبیل، موقعیت فقهی و مستندات آن در آیینه آرای فقهی و اصولی و اندیشههای سیاسی و اجتماعی امام خمینی پرداخته شده و در نهایت برخی از فروع فقهی مبتنی بر این قاعدهتطبیق وتحلیل شده است. همچنین ضمن بحث از مستندات این قاعده مهم ترین مستند دلالی قابل اعتنای این قاعده درک عقل دانسته شده و تاکید می شود که مفاد این قاعده که تلازم حتمی با دو عنصر عزت و استقلال اسلامی دارد مورد درک عقل است و تصورش تصدیق را به همراه دارد. تاکید بر توجه به اقتضای درک عقل در استناد به این قاعده و تفریع و تطبیق قاعده از دغدغههای نویسندگان این مقاله است. «رابطه ادله نفی سبیل با دیگر ادله»، «مرجع تعیین مصداق سلطه»، «اندیشه نفی سبیل و زندگی در جهان امروز» و «نفی سبیل و استقلال اقتصادی (ضرورت استفاده از تولید ملی و راهکار اقتصاد مقاومتی)» از دیگر مباحثی است که در چهارچوب اندیشه امام به آن پرداخته میشود.کلیدواژه ها
نفی سبیل, نفی سلطه, عزت اسلامی, اقتدار اسلامی, اسلام و سیاست خارجی, اندیشه های امام خمینیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.