قاعده قرعه به عنوان رویه قضایی با رویکردی بر آرای امام خمینی(س
- سال انتشار: 1391
- محل انتشار: فصلنامه علمی پژوهشی متین (امام خمینی و انقلاب اسلامی)، دوره: 14، شماره: 54
- کد COI اختصاصی: JR_MATIN-14-54_003
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 99
نویسندگان
استادیار و عضو هیات علمی دانشگاه الزهرا(س)
پژوهشگر و کارشناس ارشد فقه و مبانی حقوق اسلامی.
چکیده
نظر جامعی میان فقها پیرامونقاعدهقرعهوجود ندارد. قرعه در لغت و اصطلاح،بیرون آوردن یک سهم یا نصیب از میان اطراف آن است و ملاک صحت آن عدم اطلاع بر سهم خارج شده است. دو آیه از قرآن، روایات، سیره عقلا و عقلدلالت بر حجیت قرعه در اسلام دارند؛ فقهای امامیه بر حجیت قاعده قرعه به نحو موجبه جزئیه اجماع دارند. موضوع قاعده قرعه مطلق جهل و عدم وجود راه حل است. اگر چه بعضی قاعده قرعه را در مواردی که مورد عمل اصحاب قرار گرفته، جاری می دانند؛ ولی در بسیاری از ابواب فقهی این قاعده جریان دارد. قرعه در قانون اساسی، قوانین مدنی و قوانین کیفری جمهوری اسلامی ایران به کار گرفته شده است. با تبیین قاعده قرعه از دیدگاه امام خمینی، باید قاعده قرعه در رویه قضایی حقوق ایران مورد استناد قرار گرفته و جایگاه مشخص و تعریف شده ای داشته باشد. اما با بررسی مصادیق اجرای این قاعده، به خصوص در مقایسه با مصادیق اجرای آن در فقه، این نتیجه به دست می آید که این قاعده علی رغم اتفاقی بودنش، بسیار محجور واقع شده و جایگاه خود را آنچنان که باید، در رویه قضایی پیدا نکرده است.کلیدواژه ها
قرعه, مجهول و مشتبه, رویه قضایی, قاعده فقهی, تنازعاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.