بررسی انتقادی کاربست ابطال پذیری پوپر در توجیه گزاره های دینی

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: دوفصلنامه دین و دنیای معاصر، دوره: 9، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_PAVAH-9-2_009
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 155
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

علی اکبر عبدالاحدی مقدم

دانشجوی دکتری، گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

افلاطون صادقی

دانشیار، گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

محمدحسین مهدوی نژاد

دانشیار، گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

چکیده

مسئله این تحقیق بررسی کاربست ابطال پذیری پوپر جهت توجیه گزاره های دینی و موفقیت احتمالی این کاربست می باشد. فلسفه علم پوپر به دلیل درهم شکستن اقتدار پوزیتویسم که معیار تجربی و استقرایی را برای تمییز علم از غیرعلم تعمیم داده و آن را تبدیل به معیاری کلی برای معناداری نموده بود، مورد توجه متکلمان و الاهی دانان مسیحی قرار گرفته و ایشان به فراخور از نظرات او در فلسفه علم و معرفت شناسی برای توجیه گزاره های دینی و یا ابطال نظرات علمی که برخلاف آموزه های دینی بودند، استفاده کرده اند. در این تحقیق که با روش تحلیلی - انتقادی، نگاشته شده، ضمن بررسی کاربست نظریه ابطال پذیری در توجیه گزاره های الاهیاتی توسط متکلمان مختلف مسیحی، ایرادات وارد بر این کاربست در دو ساحت مبنایی و بنایی ارائه شدند. یافته های تحقیق نشان می دهند علی رغم قابلیت های ابطال پذیری جهت توجیه عقلانی گزاره های دینی، ایرادات مبنایی همچون کل گرایی، فقدان معیار مشخص برای معرفت و ایردات بنایی مانند منطق شک گرایی حاکم بر ابطال پذیری و عدم امکان تعلیق معارف دینی تا حصول معرفت جدید، مانع از آن است که ابطال پذیری بتواند، از حقیقت دین و امر دینی دفاع کند و در نهایت آن را به ورطه نسبی گرایی سوق خواهد داد.

کلیدواژه ها

الاهیات, گزاره های دینی, توجیه, فلسفه علم, ابطال پذیری, کارل پوپر

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.