اثر هدفمندسازی یارانه ی حامل های انرژی بر اقتصاد ایران

انرژی یکی از نهاده هایی است که در بیشتر صنایع و بخش های اقتصادی و اجتماعی به کار می رود و افزایش قیمت آن دارای تبعات گسترده اقتصادی است و زنجیره ای از افزایش قیمت ها را به دنبال دارد. در این مطالعه برای ارزیابی تأثیر تغییرات قیمت حامل های انرژی از جدیدترین ماتریس حسابداری اجتماعی(SAM) (جدول 40 بخشی سال 1385) استفاده شده است و آثار و تبعات هفت حامل انرژی بر اقتصاد مورد بررسی قرار گرفته است. افزایش یک-باره قیمت کلیه حامل های انرژی، به گواهی محاسبات انجام شده، شوک بزرگی را به جامعه وارد می کند به گونه ای که متوسط شاخص قیمت در اقتصاد به 37/147 درصد خواهد رسید. همچنین شاخص قیمت در بخش های کشاورزی، معدن، صنعت و خدمات به ترتیب 88/20، 29/161، 49/359 و 84/47 درصد افزایش می یابد. بررسی این افزایش بیانگر آن است که شاخص هزینه زندگی در تمام گروه ها افزایش یافته و از آن جا که ارقام مذکور معیاری برای رفاه خانوارها به شمار می رود مشاهده می گردد که آثار و تبعات حذف یارانه ی حامل های انرژی موجب کاهش بیشتر رفاه در خانوارهای شهری در مقایسه با خانوارهای روستایی می شود به گونه ای که شاخص هزینه خانوارهای شهری 33/15 درصد و خانوارهای روستایی84/14 درصد افزایش می یابد. همچنین هزینه عوامل تولید نظیر جبران خدمات کارکنان روستایی، جبران خدمات کارکنان شهری، مازاد عملیاتی و درآمدمختلط به ترتیب 36/13، 57/13، 58/9 و 11/15درصد افزایش می یابد.

کلیدواژه ها:

افزایش قیمت ، حامل های انرژی ، رفاه ، عوامل تولید ، ماتریس حسابداری اجتماعی ، نهادها