برنامه ریزی راهبردی مدیریت پسماندهای شهری با تلفیق مدل های SWOT-QSPM (نمونه موردی: شهر بندرانزلی)

جمع آوری و دفع مواد زائد، به علت کمیت و کیفیت گوناگون مواد عدم وجود یک سیستم مدیریت واحد و یکپارچه در اکثر شهرداری ها، مشکلاتی را در سطح شهرها از لحاظ بهداشتی، زیبایی منظر، اقتصادی و ... بوجود آورده است . این امر در شهر بندری و توریستی انزلی که دارای دو اکوسیستم آبی مهم دریاچه کاسپین و تالاب بین المللی انزلی می باشد، از اهمیت و حساسیت بالایی برخوردار بوده و بخصوص اینکه سرانه تولید زباله در این شهر، با توجه به توریستی بودن، بیشتر از میانگین سرانه کشور می باشد. بنابراین با توجه به مشکلاتی که در زمینه پسماندهای شهری که در شهر بندرانزلی مشاهده می شود، تصمیم بر آن شد که موضوع برنامه ریزی یکپارچه مدیریت پسماند های شهری (مطالعه موردی بندر انزلی) و ارائه راهکارهای جهت کاهش و استفاده مجدد از پسماندها باروش میدانی و پیمایشی و با بهره گیری از مدل SWOT و ماتریس QSPM و نرم افزار MAXQDA مورد بررسی قرار گیرد. در همین رابطه ابتدا نسبت به شناسایی عوامل درونی و بیرونی تاثیرگذار بر مدیریت پسماندهای شهر بندرانزلی اقدام شده و در گام بعدی به تحلیل و تدوین راهبردهای مورد نظر با استفاده از ماتریس QSPM پرداخته شده است. نتایج نشان می دهند که مدیریت پسماند بندرانزلی تا حدود بسیار زیادی ضعیف عمل کرده است، اما نتایج بررسی های نقاط قوت و تهدیدها نشان می دهد که با بالفعل ساختن پتانسیل ها و فرصت ها، می توان مدیریت پسماند را به سمتی هدایت کرد که بتواند موفق عمل نماید. علاوه بر این، نتایج حاصل از ماتریس QSPM نشان می دهد که راهبرد"حمایت و همکاری ارگان های مختلف و ایجاد تمهیدات لازم جهت تفکیک پسماندها و رفع نواقص مشاغل مرتبط" از میان راهبردهای ارائه شده دارای بیشترین امتیاز و سطح جذابیت بوده است، لذا لازم است تا در اقدامات صورت گرفته جهت مدیریت مطلوب پسماندهای شهری از آن بهره گرفت.

کلیدواژه ها:

مدیریت پسماند ، مدل SWOT ، ماتریس MAXQDA ، QSPM