علی سلیمی - استاد گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه رازی، ایران
حمیدرضا جلیلیان - دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه رازی

نقد روانشناختی به بررسی اثر ادبی، از منظر ویژگی های روحی هنرمند، به قصد کشفعناصر خودآگاه و ناخودآگاه روان او می پردازد. رواج این شیوه نقدی در ادبیات معاصر،زوایای پنهانی از آثار ادبی را آشکار کرده است. این پژوهش، با روش توصیفی-تحلیلی،تصویر شخصیت ابن الرومی بر اساس نقد روانشناختی عباس محمود عقاد را بازخوانینموده، کوشیده به این پرسش پاسخ گوید که عقاد با استناد به شعر ابن الرومی، چگونهتصویری از شخصیت وی ترسیم کرده است. نتائج پژوهش گویای آن است که ابن الرومی،به گزارش اشعارش، گرفتار یک تضاد درونی و نگرانی دائمی از محیط ناخوشایند زندگیبوده است. منشا این پریشان حالی او که با از دست دادن عزیزا نش روز به روز رو بهافزایش بوده، او را گرفتار عدم اعتماد به نفس، احساس سوءظن و بدگمانی، عارضه عصبینموده است این حالت رواننژندی او، با خشم و نفرت ناشی از ظلم و اجحافی که درحقش شده، وی را در نهایت به گوشه گیری در زندگی گرفتار کرده است. این ویژگیروحی، شعر او را در می ان شاعران همعصرش متمایز نموده، در تصاویر شعری او نازک-خیالیها دور از ذهن فراوانی یافت میشود که در شعر عصر عباسی پدیدهای کم نظیراست. به باور عقاد این تصاویر شعری منحصر به فرد او، ناشی از حس توهم و وسواسموجود در روان اوست که مانند انسان های دچار وسواس، شعرش را بارها و بارهادستکاری می کند و دگرگون میسازد تا در نهایت قبول خاطرش افت

ابن الرومی، نقد روانشناختی، عقاد، شعر عباسی